Wkłucie centralne: czas utrzymania, lokalizacje, wskazania oraz powikłania
Co to jest wkłucie centralne? Jakie są lokalizacje wkłucia centralnego?
WKŁUCIE CENTRALNE – cewnik wprowadzony przez naczynie krwionośne do dużej centralnej żyły:
najczęściej umieszczany jest w żyle podobojczykowej
inne lokalizacje to żyła szyjna wewnętrzna, żyła szyjna zewnętrzna, żyły dołu łokciowego (częściej u dzieci) – w tym wypadku koniec cewnika powinien się znajdować w żyle głównej górnej
możliwe jest też wprowadzenie cewnika do żyły udowej, wtedy jego koniec znajduje się w żyle głównej dolnej
Wkłucie centralne - czas utrzymania
W odróżnieniu od zwykłego wenflonu, który wymaga usunięcia po kilku dniach, wkłucie centralne może pozostawać w żyle kilka tygodni, a nawet miesięcy, co jest przydatne przy długotrwałej konieczności podawania płynów i leków dożylnych, zwykle na oddziałach intensywnej terapii, oddziałach hematologii lub oddziałach onkologii. Możliwe jest też pobieranie z wkłucia centralnego próbek krwi do badań.
Wskazania do założenia wkłucia centralnego:
brak możliwości wkłucia do żył obwodowych
podawanie środków o osmolarności powyżej 600-700 mOsm/kg H2O
podawanie środków obkurczających naczynia
podawanie środków drażniących naczynia krwionośne (np. leki buforujące, cytostatyki)
Powikłania w trakcie zakładania wkłucia centralnego:
powstanie odmy opłucnowej
powstanie odmy podskórnej
pojawienie się płynu w jamie opłucnowej
zator powietrzny
nakłucie tętnicy
krwiak
krwotok (zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami układu krzepnięcia)
nakłucie przewodu piersiowego
uszkodzenie nerwu lub splotu nerwowego w pobliżu miejsca zakładania wkłucia
uszkodzenie ściany naczynia (np. rozwarstwienie)
uszkodzenie ściany serca
tamponada serca
zaburzenia rytmu serca
nieprawidłowe umiejscowienie kaniuli
Powikłania w trakcie utrzymania wkłucia centralnego:
zakażenie skóry w okolicy wprowadzenia wkłucia
zakrzepica w żyle centralnej
kolonizacja bakteryjna cewnika wewnątrz naczynia z możliwym rozwojem infekcji ogólnoustrojowej
zator powietrzny
zainfekowanie zewnętrznej części cewnika
Źródła:
1. Ślusarska B., Zahradniczek K., Zarzycka D.: Podstawy pielęgniarstwa tom II, podręcznik dla studentów i absolwentów kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.