Edytowano: 20-05-2020, godz. 17:17
Powstawanie Aparatu Golgiego
Aparat Golgiego powstaje z pęcherzyków siateczki śródplazmatycznej szorstkiej.
Budowa Aparatu Golgiego:
Występuje w pobliżu jądra komórkowego.
Pozostaje w ścisłym związku z siateczką wewnątrzplazmatyczną, lizosomami i plazmolemmą.
Aparat Golgiego związany jest z siateczką wewnątrzplazmatyczną szorstką. Zbudowany jest z błon w kształcie cystern i kanalików, ułożonych jeden obok drugiego (diktiosom) i z licznych, ułożonych przy brzegach, pęcherzyków wydzielniczych odrywających się od Aparatu.
Aparat Golgiego ma dwie strony:
– strona cis – zwrócona w kierunku jądra komórkowego. Do niej kierują się pęcherzyki z substatrami przeznaczonymi do przeróbki.
– strona trans – zwrócona w kierunku błony komórkowej. Ze strony trans uwalniają się pęcherzyki z gotowym produktem zmierzającym w kierunku błony komórkowej lub organelli.
Funkcje Aparatu Golgiego:
W Aparacie Golgiego zachodzą końcowe etapy białek i lipidów.
Gromadzi wydzieliny oraz produkty syntezy białek i lipidów.
Synteza składników śluzu.
Formowanie pęcherzyków wydzielniczych.
Modyfikowanie, sortowanie, pakowanie i kierowanie lipidów oraz białek do miejsc ich przeznaczenia, np. do błony komórkowej.
W komórkach roślinnych (w cysternach) produkowana jest celuloza (polisacharyd) do budowy pierwotnej ściany komórkowej.
Gotowe produkty zamykane są w “banieczkach” i w postaci pęcherzyka wędrują do miejsca przeznaczenia.
Często ich zawartość wydzielana jest poza obręb komórki. Stąd duża ilość Aparatów Golgiego występuje w komórkach gruczołowych.
Modyfikacje i transport białek wydzielanych przez komórkę
Pęcherzyki zawierające białka odrywają się od kanalików/cystern siateczki wewnątrzplazmatycznej szorstkiej i przemieszczają się do Aparatu Golgiego.
W cysternach Aparatu Golgiego białka ulegają modyfikacji (następuje ich fosforylacja lub dołączenie do nich reszty fosforanowej.
Gotowe białka są “pakowane” do pęcherzyków odrywających się od cystern Aparatu Golgiego
Pęcherzyki przemieszczają się w kierunku błony komórkowej.
Przez błonę komórkową zawartość pęcherzyków jest usuwana poza komórkę – na drodze egzocytozy.
Przydatne:
Komórka posiada wiele Aparatów Golgiego, które mogą łączyć się ze sobą.
Aparaty Golgiego roślin syntezujące pektyny i przeprowadzające cytokinezę noszą nazwę diktiosomów.
Źródła:
1. Fuerst J.: Biologia. Vademecum liceum, technikum. Wydawnictwo GREG, Kraków 2008.
2. Fuerst J., Jakubowska A., Król I.: Tablice. Biologia. Chemia. Wydawnictwo „GREG”, Kraków 2018.
3. Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel. J.: Teraz Matura 2019. Biologia Tuż przed Egzaminem. Nowa Era, Wydanie II, Warszawa 2017.
4. Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel R.: Teraz Matura. Biologia Vademecum, Nowa Era, Warszawa 2015.
5. Mikołajczyk M., Zygmunt J.: Vademecum Maturzysty Biologia. Najlepsze wydanie na rok 2018, Wydawnictwo Greg, Kraków 2017.
6. Pyłka Gutowska E.: Vademecum Maturzysty Biologia, Wyd. „Oświata”, Warszawa 2002.
7. https://www.britannica.com/science/lysosome
Zobacz również:
>>> Budowa, funkcje oraz występowanie JĄDRA KOMÓRKOWEGO
>>> Budowa, funkcje oraz występowanie ŚCIANY KOMÓRKOWEJ
>>> Budowa, funkcje oraz występowanie MITOCHONDRIUM
>>> Cechy mitochondrium jako organelli autonomicznej i jako zależnej od komórki
>>> Budowa, funkcje oraz występowanie RYBOSOMU
>>> Bakterie – jednokomórkowe drobnoustroje, które opanowały wszystkie środowiska. Budowa i funkcje bakterii.
>>> Cechy mitochondrium jako organelli autonomicznej i jako zależnej od komórki
>>> Właściwości białek: koagulacja, peptydacja oraz denaturacja
>>> Podobieństwa i różnice w budowie komórki eukariotycznej i prokariotycznej
