Budowa błony komórkowej
Budowę błon biologicznych opisuje model płynnej mozaiki.
Zgodnie z modelem płynnej mozaiki błony komórkowe składają się z dwóch płynnych warstw, zbudowanych z przede wszystkim z fosfolipidów.
W dwuwarstwie zanurzone są białka integralne i powierzchniowe, pełniące różne funkcje m.in. transportową.
W błonie komórkowej oprócz białek występują również:
glikolipidy
cholesterol
Glikolipidy
Cukrowe łańcuchy glikolipidów tworzą na powierzchni komórki specjalną warstwę nazywaną glikokaliksem.
Warstwa ta, czyli glikokaliks, m.in. chroni komórkę przed uszkodzeniami.
Cholesterol
Cholesterol występuje w komórkach zwierzęcych.
Uszczelnia i usztywnia błony komórkowe.
Charakterystyczne cechy budowy błony komórkowej:
asymetria
płynność
selektywna przepuszczalność
Asymetria błony komórkowej
Warstwy błony komórkowej mają różny skład białkowy i lipidowy.
Płynność błony komórkowej
Płynność błony komórkowej spowodowana jest ciągłym przemieszczaniem się pomiędzy sobą fosfolipidów.
Dzięki płynności fosfolipidów w błonie komórkowej mogą przemieszczać się białka.
Selektywna przepuszczalność błony komórkowej
Błona komórkowa jest przepuszczalna na niektórych substancji, tj. O2, a nieprzepuszczalna dla innych substancji, tj. glukoza.
Funkcje błony komórkowej:
Odbieranie sygnałów ze środowiska zewnętrznego.
Kontrola transportowanych substancji między komórką a środowiskiem zewnętrznym oraz między komórką a środowiskiem wewnętrznym komórki.
Tworzenie w komórce przedziałów, w których możliwe jest równoczesne zachodzenie różnych procesów.
Oddzielenie komórki od środowiska zewnętrznego.