Paprotniki są roślinami wilgociolubnymi i cieniolubnymi. Należą do organowców. Rozmnażają się za pomocą zarodników. Do paprotników należą skrzypy, widłaki, paprocie i psylofity.
Cechy paprotników:
Paprotniki są bylinami – czyli trwałymi, zielnymi i wieloletnimi roślinami, których organem przetrwalnikowym jest, np. kłącze.
- Przechodzą przemianę pokoleń.
Pokoleniem dominującym jest samożywny sporofit.
Sporofitem jest roślina zbudowana z łodygi, korzenia i liści.
Liście zróżnicowane na sporofile i trofofile.
Gametofit (jako przedrośle) jest krótkotrwały i najczęściej samożywny.
Zarodniki zróżnicowane na makrospory i mikrospory.
Samożywny sporofit - pokolenie dominujące paprotników
Sporofitem jest okazała roślina.
Sporofit stanowią: dobrze wykształcone korzenie przybyszowe, pierzaste liście (sporofile i trofofile) oraz łodyga w postaci kłącza.
Kłącze
Kłącze to podziemny pęd.
Występuje u roślin wieloletnich.
Gromadzi materiały zapasowe.
Służy do rozmnażania wegetatywnego (rodzaj rozmnażania bezpłciowego).
Ma niemal nieograniczony wzrost.
Liście
Mogą występować w dwóch postaciach:
sporofile – liście zarodnionośne
trofofile – liście asymilacyjne
W zarodni liścia (sporangium) w wyniku mejozy z diploidalnej archesporialnej tkanki powstają haploidalne zarodniki (spory).
Przedrośle - gametofit paprotnika
Niewielkie, posiadające kilka mm.
Krótkotrwałe, kilkukomórkowe.
Powstaje z haploidalnego zarodnika.
Odżywianie – najczęściej autotroficznie (heterotroficznie u widłaków).
Na przedroślach powstają gametangia: plemnie i rodnie.
Rozmnażanie płciowe w wyniku oogamii w obecności wody.
Mogą być obupłciowe lub jednopłciowe.
Obupłciowe – na jednym przedroślu występują razem rodnie i plemnie.
Rozdzielnopłciowe – na jednym przedroślu rodnie i plemnie występują oddzielnie.
Źródła:
1. Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel. J.: Teraz Matura 2019. Biologia Tuż przed Egzaminem. Nowa Era, Wydanie II, Warszawa 2017.
2. Pyłka Gutowska E.: Vademecum Maturzysty Biologia, Wyd. „Oświata”, Warszawa 2002
3. https://pl.freepik.com/darmowe-wektory/paproc-i-lisci-paproci-recznie-rysowane-ilustracji-wektorowych_1001211.htm#page=1&query=paproć&position=46
Zobacz również:
>>> Podobieństwa i różnice pomiędzy mszakami i paprotnikami. Zestawienie najważniejszych cech.
>>> Fotosynteza jako najważniejszy proces biologiczny na Ziemii. Znaczenie fotosyntezy dla środowiska.
>>> Rośliny światłolubne i cieniolubne. Przystosowanie do fotosyntezy.
>>> Porównanie roślin nagonasiennych i okrytonasiennych.
>>> Barwniki fotosyntetyczne u roślin (i bakterii)
>>> Przenikanie wody przez komórkę. Rodzaje roztworów: hipertoniczny, hipotoniczny, izotoniczny.
>>> Nośniki elektronów: NAD+, FAD+, NADP+ w reakcjach metabolicznych.
>>> Sposoby uzyskiwania energii ATP czyli rodzaje fosforylacji: substratowa, fotosyntetyczna, oksydacyjna.