Omówienie budowy i funkcjonowania wirionu (pojedynczej cząsteczki wirusa). Cechy wirusa jako materii ożywionej i nieożywionej. Choroby wywoływane przez wirusy.

Cechy wirionu:

  • Wirion jest pojedynczą cząsteczką wirusa;
  • Wiriony są bardzo małymi tworami o wielkości 1-400 nm;
  • Występuje w środowisku pozakomórkowym;
  • Zdolny do infekowania, czyli zakażania komórek.
  • Po wniknięciu do komórki gospodarza, zachowuje się jak jej część składowa, zmieniając jej “program działania”.

Cechy wirusów typowe dla materii nieożywionej:

  • Nie wykazują funkcji życiowych;
  • Nie posiadają budowy komórkowej.

Cechy wirusów typowe dla materii ożywionej:

  • Zdolność do namnażania się (nie rozmnażania!) w komórkach gospodarza;
  • Wirusy są zbudowane ze związków organicznych czyli z kwasów nukleinowych, białek i lipidów.

Wirion - omówienie budowy:

Budowa wirionu
  • Wirion jest pojedynczą cząsteczką;
  • Otoczony jest białkową otoczką – kapsydem; Na kapsyd składa się kilka identycznych podjednostek białkowych – kapsomery;
  • Niektóre wirusy posiadają dodatkową osłonkę zewnętrzną, zwykle zbudowaną z lipidów i glikoprotein.
  • Nie posiadają enzymów (oprócz wirusa HIV), rybosomów i tRNA – dlatego nie przebiegają w nich procesy metaboliczne (również w AIDS wywołanym przez wirus HIV).  Wirusy jedynie uczestniczą w procesach metabolicznych zachodzących w zarażonej komórce. Procesy te nie zachodzą w samym wirusie. Zatem wirusy nie odżywiają się, nie rozmnażają się poza komórką żywiciela oraz nie oddychają.
Budowa bakteriofaga T4 (wirusa zarażającego bakterie)

Wirion - materiał genetyczny:

  • Wirion posiada materiał genetyczny w postaci DNA lub RNA.
  • W momencie wniknięcia do organizmu, wirus przestawia za pomocą swojego kwasu nukleinowego metabolizm zakażonej komórki. Doprowadza tym do wytworzenia swoich części składowych – doprowadzając do powstania potomnych wirusów.
  • Następnie dochodzi do zniszczenia zakażonej komórki u uwolnienia nowych, potomnych wirionów.
  • W taki sposób powstają choroby wirusowe i  warunki do ich rozprzestrzeniania.

Dualistyczna natura wirusów. Co to oznacza?

Dualistyczna natura wirusów oznacza, że poza organizmem zachowują się jak twory materii nieożywionej, natomiast w komórce i za pomocą jej metabolizmu wykazują cechy jako materia ożywiona.

Współczesna systematyka biologiczna

Wirusy nie są zaliczane do organizmów żywych. Traktuje się jako pozbawione budowy komórkowej formy, zdolne tylko do namnażania (nie rozmnażania!) wyłącznie w komórce gospodarza.

Choroby wirusowe

Pochodzenie wirusów
Przykłady chorób wirusowych
Rodzaj kwasu nukleinowego
Ludzkie
  • AIDS
  • wirusy onkogenne (wywołujące raka)
  • choroba Heinego-Medina
  • ospa
  • odra
  • różyczka
  • żółtaczka
  • żółta febra
  • świnka
  • grypa
DNA lub RNA
Zwierzęce
  • wścieklizna
  • nosówka
  • pryszczyca
DNA lub RNA
Bakteryjne
  • bakteriofag T4 (wirus) zarażający bakterię Escherichia coli (pałeczkę okrężnicy)
DNA lub RNA
Roślinne
  • mozaika tytoniu
  • kędzierzawość ziemniaków
  • smugowatość ziemniaków
RNA

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.