Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów we współczesnym społeczeństwie. W USA ChNS jest najczęstszą chorobą serca w starszym wieku. Choruje na nią 3,6 mln pacjentów i jest przyczyną ¾ zgonów w tej grupie wiekowej.
Objawy kliniczne ChNS u osób powyżej 75 r.ż. różnią się dość istotnie w porównaniu z populacją młodszych pacjentów. Najczęstszym objawem jest ból. Niedokrwienie mięśnia sercowego może objawiać się dusznością i znacznym ogólnym wyczerpaniem, wymagającym choć krótkotrwałego wypoczynku.
Stany niedokrwienia bez bólów wieńcowych określane są w klinice „niemym niedokrwieniem”. Nieme niedokrwienie występuje powszechnie u pacjentów starszych.
Dusznica bolesna stabilna - leczenie farmakologiczne
U osób w wieku podeszłym ChNS częściej przebiega pod postacią dusznicy bolesnej stabilnej. Objawy uboczne to: bradykardia, hipotonia, uszkodzenie wątroby i nerek.
Najczęściej stosowane jest następujące leczenie farmakologiczne:
- aspiryna i leki beta-adrenolityczne (metoprolol, karwedilol i bisoprolol, a także inhibitory konwertazy (ACE-I) – chinapril, ramipril, perindopril.
Hiperlipidemia, a leczenie statynami
Niezwykle ważnym działaniem terapeutycznym jest modyfikacja lipidowych czynników ryzyka poprzez stosowanie inhibitorów reduktazy koenzymu HMG-CoA (statyny). Przynosi on korzystne wyniki w powstrzymywaniu postępu procesu miażdżycowego u osób powyżej 65 r.ż.
U osób starszych z ChNS i podwyższonym stężeniem cholesterolu LDL należy podawać statyny według zaleceń i wytycznych dotyczących osób w każdym wieku.
W Polsce dostępnych jest 5 leków tej grupy:
- simwastatyna,
- prawastatyna,
- atorwastatyna,
- fluwastatyna
- lewastatyna.
Przy podawaniu statyn na wstępie terapii, a później okresowo, powinna być poddawana kontroli czynność wątroby. Podwyższona więcej niż trzykrotnie aktywność transaminaz pojawia się u ok. 1% osób przyjmujących statyny. Rozpoczęcie terapii statynami bez względu na wiek i dotychczasowy wywiad powinno być poprzedzone testami wątrobowymi.
Miopatia
Ważnym działaniem niepożądanym jest miopatia o różnym stopniu nasilenia – od bezobjawowego wzrostu frakcji mięśniowej kinezy keratynowej do ciężkiej postaci, z rozpadem mięśni. Ta ostatnia zdarza się rzadko, należy jednak pamiętać o tym problemie u osób starszych, u których często występuje politerapia i ryzyko interakcji lekowych.
Rewaskularyzacja wieńcowa
Przewlekła objawowa CHNS u osób starszych wydaje się przebiegać lepiej po rewaskularyzacji wieńcowej, o ile jest tylko możliwa, niż po leczeniu farmakologicznym. Wczesna rewaskularyzacja wieńcowa zmniejsza ryzyko zgonu chorych po wstrząsie kardiogennym z powodu świeżego zawału mięśnia sercowego.
Wstrząs kardiogenny
Wstrząs kardiogenny jest jedną z głównych przyczyn zgonu chorych hospitalizowanych z powodu świeżego zawału serca.
Ostry zespół wieńcowy (ACS)
ACS (acute coronary syndrome) oznacza zespół objawów klinicznych spowodowanych ostrym niedokrwieniem mięśnia sercowego.
ACS obejmuje niestabilną dusznicę bolesną i ostry zawał serca.
Początkowa terapia w dusznicy bolesnej obejmuje podawanie:
- aspiryny i heparyny,
- leków beta-adrenolitycznych,
- azotanów,
- tlenu,
- ponadto podaje się statyny i inhibitory ACE.
Pacjenci z ostrym zespołem wieńcowym w stanie wysokiego ryzyka zgonu i zawału serca, obciążeni objawami przewlekłej niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, zaburzeniami rytmu serca i cukrzycą, a zwłaszcza pacjenci starsi, powinni być kwalifikowani do wczesnej metody inwazyjnej.
Postępowanie w ostrym zawale serca u osób starszych
Opcje leczenia ostrego zawału serca, a u osób starszych w szczególności ,zasadniczo zmieniły się od roku 1990. Kliniczne badania dowiodły, że nawet transport do ośrodka wykonującego pierwotną angioplastykę jest lepszy niż terapia trombolityczna na miejscu. Leczenie trombolityczne, po wykluczeniu przeciwwskazań, może być zastosowane, gdy wykonanie rewaskularyzacji mechanicznej nie jest możliwe.
Należy podkreślić, że wg współczesnych badań większość ostrych zawałów serca jest wynikiem, nagłego pęknięcia blaszki miażdżycowej, które u około 70% pacjentów jest powodowane zmianą miażdżycową nieistotnie zwężającą światło naczynia wieńcowego (zwężenie <70%). Do zawału dochodzi przez okluzję tętnicy doprowadzającej krew do obszaru zawału, spowodowaną uformowaniem się zakrzepu z płytek krwi i fibryny ponad pękniętą blaszkę miażdżycową.
W obrazie klinicznym ból w klatce piersiowej jest najbardziej powszechnym objawem niewydolności wieńcowej, może on jednak, różnić się u pacjentów starszych w porównaniu z młodszymi. Ból może mieć charakter i lokalizację nietypową. Mogą częściej występować postacie bezbólowe.
Dominować mogą znaczne znużenie i duszność, występujące okazjonalnie także w spoczynku. Tak nietypowe objawy zawału często powodują błędne rozpoznanie wstępne i znaczne opóźnienie w działaniu.
Nietypowe objawy i późniejsze dotarcie do szpitala powodują drastyczny wzrost śmiertelności z powodu zawału serca u pacjentów w starszym wieku. W tej grupie wiekowej częściej także występują choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, niewydolność nerek, to zagrożenie zgonem z powodu zawału serca dodatkowo wzrasta.
[…] >>> Choroba niedokrwienna serca u osób w podeszłym wieku. […]