Choroba wrzodowa to przykre dla osoby chorej objawy ogólnoustrojowe, powstałe na skutek wrzodu żołądka lub dwunastnicy, albo jednego i drugiego.
Czym jest wrzód?
Wrzód to kraterowy ubytek (zagłębienie) w ścianie żołądka lub dwunastnicy, obejmujący błonę śluzową i głębsze warstwy, poddający się leczeniu – to objaw miejscowy choroby wrzodowej.
Wrzód trawienny
Wrzód trawienny to trudno gojący się ubytek w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy; owrzodzenie błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy, spowodowane nadtrawieniem części martwiczej błony śluzowej przez nadmiernie kwaśny sok przy jednoczesnym niedoborze czynników ochronnych.
Przyczyny choroby wrzodowej
Zachwianie równowagi między czynnikami ochronnymi, a drażniącymi.
Fizjologiczne mechanizmy obronne:
śluz
ślina
zasadowa treść dwunastnicy
pokarm
hormony – enterogastron
Objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy:
wrzody żołądka – ból w nadbrzuszu pojawiający się zwykle 1–3 godziny po posiłku, ustępujący po spożyciu pokarmu lub zażyciu leków zobojętniających kwas solny,
wrzody dwunastnicy – często bóle występują w nocy lub nad ranem – na czczo; nawracają co kilka miesięcy (nasilenie dolegliwości wiosną i jesienią),
nudności, wymioty,
pieczenie występujące za mostkiem (tzw. zgaga),
kwaśne lub gorzkie odbijanie,
niesmak w ustach,
brak apetytu,
zaparcia na przemian z biegunkami,
spadek masy ciała,
czkawka,
wzdęcie.
Czynniki ryzyka sprzyjające powstawaniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy:
występowanie choroby wrzodowej w rodzinie
nadmierne wydzielanie kwasu solnego
zaburzenia ukrwienia błony śluzowej żołądka
zaburzenia wydzielania śluzu
przewlekłe zmiany zanikowo-zapalne
palenie papierosów
nadużywanie alkoholu
niewłaściwe pokarmy i używki
narażenie na stres
niektóre leki, np. aspiryna i inne leki przeciwzapalne
głodzenie
urazy mechaniczne, oparzenia
choroby wątroby i trzustki
zapalenie oskrzeli
zakażenia pałeczką Helicobacter pylorii powoduje większe prawdopodobieństwo pojawienia się wrzodu
Umiejscowienie wrzodów trawiennych:
dolna część przełyku
krzywizna mała żołądka
opuszka dwunastnicy
Diagnozowanie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
znaczenie wywiadu medycznego i społecznego
badanie przedmiotowe:
radiologiczne
endoskopowe
histopatologiczne
testy wykrywające Helicobacter pylori:
inwazyjne (test ureazowy, histopatologiczne, hodowla bakteryjna,polimerazowa reakcja łańcuchowa)
nieinwazyjne
Różnicowanie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa żołądka | Choroba wrzodowa dwunastnicy | |
Ból |
|
|
Umiejscowienie bólu |
|
|
Sezonowość |
|
|
Kwaśność |
|
|
Występowanie |
|
|
Zasady leczenia dietetycznego w chorobie wrzodowej:
Częste podawanie posiłków.
Dokładne żucie pokarmów.
Odpoczynek po posiłku.
Unikanie potraw wzdymających , ciężko strawnych, drażniących mechanicznie, chemicznie, termicznie, ostre przyprawy.
Umiarkowane ilości płynów podczas jedzenia.
Ostatni posiłek 2h przed snem.