
Cykl komórkowy - pojęcie:
Cykl komórkowy to:
uporządkowany ciąg zdarzeń obejmujący wzrost komórki, a następnie jej podział na dwie komórki potomne
składa się z interfazy – okresu międzypodziałowego obejmującego fazy:
G1
G0
S
G2
oraz z fazy M – mitozy
Fazy cyklu komórkowego
Faza G1 – Etap wzrostu komórki:
Komórka rośnie aż do osiągnięcia rozmiarów komórki macierzystej
W tej fazie, w rosnącej komórce dochodzi do syntezy:
białek histonowych
enzymów biorących udział w replikacji DNA
błon białkowo-lipidowych
Następuje optymalizacja liczby organelli, cząsteczek białek i innych związków.
Faza G0 – Faza spoczynkowa:
Faza G0 jest charakterystyczna do komórek, które przez dłuższy czas nie będą się dzielić. Występuje, np. w:
komórkach wątroby
osteocytach człowieka
komórkach stałych roślin
Utrata zdolności do podziału może być stała i trwała, np w:
neuronach
erytrocytach
włóknach mięśni szkieletowych
Faza S – Faza Replikacji DNA:
dochodzi do replikacji DNA czyli wytworzenia drugiej nici DNA na matrycy DNA.
Następuje podwojenie ilości materiału genetycznego – co umożliwia zajście następnego podziału komórki,
Faza G2 – intensywna synteza białek:
Zostają wytworzone białka potrzebne do zajścia podziału komórki, m.in.
tubuliny – składnika wrzeciona podziałowego
Następuje:
powielenie organelli komórkowych
gromadzenie materiałów zapasowych
Faza M – podział mitotyczny komórki.
chromosomy są silnie skondensowane (zagęszczone) – co umożliwia sprawne obdzielenie nimi komórek potomnych
Stan jądra i liczby chromosomów w poszczególnych fazach cyklu komórkowego
Cecha cyklu | Faza G1 | Faza S | Faza G2 | M |
Wygląd chromatyny | rozluźniona (zdekondensowana) | zagęszczona (skondensowana) | ||
Wygląd chromosomów | pojedyncze i niewidoczne | zaczynają się podwajać, niewidoczne | podwójne, niewidoczne | podwójne i widocznechromatydy są rozdzielone do nowych komórek potomnych |
Otoczka jądrowa | obecna | zanikająca | ||
Liczba cząsteczek DNA | 2c | 4c | 4c | 2c |
Liczba chromosomów | 2n | 2n | 2n | 2n |