Fotosynteza u roślin typu C3, C4 i CAM

Edytowano:
20-03-2022, godz. 20:17

Fotosynteza u roślin typu C3

  • Pochodzenie: rośliny pochodzące ze wszystkich stref klimatycznych.
  • Aparaty szparkowe otwarte są w ciągu dnia, a zamknięte w nocy – co umożliwia dostarczenie z atmosfery CO2 do Cyklu Calvina – w tym samym czasie, kiedy zachodzi faza zależna od światła.
  • Miejsce zachodzenia fotosyntezy: miękisz asymilacyjny.
  • Pierwszy produkt karboksylacji: PGA czyli kwas 3-fosfoglicerynowy (C3).

Fotosynteza u roślin typu C4

  • Pochodzenie: niektóre rośliny pochodzące ze zwrotnikowej strefy klimatycznej, tj. kukurydza, trzcina cukrowa.
  • W celu ochrony przed nadmierną transpiracją aparaty szparkowe otwarte są w nocy a zamknięte w ciągu dnia.
  • Miejsce zachodzenia fotosyntezy: miękisz asymilacyjny i pochwa około wiązkowa.
  • Pierwszy produkt karboksylacji: Szczawiooctan (C4)
  • Miękisz asymilacyjny: Asymilowany nocą CO2 jest przyłączany do 3-węglowego akceptora PEP czyli fosfoenolopirogronianu co prowadzi do powstania 4-węglowego szczawioooctanu. Następnie szczawiooctan ulega przemianie do jabłczanu.
  • Pochwa okołowiązkowa: w ciągu dnia jabłczan jest transportowany plazmodesmami do pochwy okołowiązkowej gdzie CO2 jest odłączany od jabłczanu i ulega przemianom w Cyklu Calvina (fazie ciemnej).
Fosfoenolopirogrogronian + CO2 –> szczawiooctan
Szczawiooctan –> jabłczan
Jabłczan – CO2 –> pirogronian

Rośliny typu CAM (kwasolubne)

  • Pochodzenie: stanowiska suche, np. gatunki z rodziny gruboszowatych.
  • Aparaty szparkowe są otwarte w nocy, a zamknięte w ciągu dnia (podobnie jak u roślin typu C4).
  • Miejsce zachodzenia fotosyntezy: miękisz asymilacyjny i wakuole.
  • Miękisz asymilacyjny: Asymilowany nocą CO2 jest przyłączany do 3-węglowego akceptora PEP czyli fosfoenolopirogronianu, co prowadzi do wytworzenia 6-węglowego szczawioooctanu. Następnie szczawiooctan ulega przemianie do jabłczanu.
  • Wakuole: w ciągu dnia CO2 jest odłączany od jabłczanu i ulega przemianom w Cyklu Calvina (fazie jasnej).
Uwaga: W odróżnieniu od roślin typu C4 jabłczan jest magazynowany w wakuolach.
Źródła:
1.  Mikołajczyk M., Zygmunt J.: Vademecum Maturzysty Biologia. Najlepsze wydanie na rok 2018, Wydawnictwo Greg, Kraków 2017.
2.  Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel R.: Teraz Matura. Biologia Vademecum, Nowa Era, Warszawa 2015.
3.  https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie/pole-kukurydzy-w-zachodzie-slonca_11133963.htm#query=kukurydza%20pole&position=0&from_view=search
Rośliny typu C3
Rośliny typu C4
Rośliny typu CAM
Fotosynteza
Faza ciemna  Faza niezależna od światła
Faza jasna  Faza zależna od światła

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.