II Etap procesu pielęgnowania. Planowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem

Fazy II Etapu pielęgnowania

  • ustalanie celu lub celów opieki pielęgniarskiej dla indywidualnego pacjenta i środowiska
  • dobieranie działań, osób i sprzętu do zrealizowania zadań wynikających z celów opieki pielęgniarskiej
  • formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem

Planowanie

Planowanie powinno rozpocząć się od określenia problemów pacjenta dotyczących wszystkich sfer jego życia. Przydatne w ocenie problemów i potrzeb chorego może być wzorowanie się na hierarchii potrzeb A. Maslowa. Wyróżnia on pięć stopni potrzeb ułożonych w postaci piramidy. Łatwo jest zauważyć, że potrzeby wyższe wyrastają z niższego „gruntu”, gdy te są już zaspokojone. Jednak niekiedy ma miejsce sytuacja, gdy potrzeby wyższego szczebla wysuwają się na plan pierwszy i stają się bardziej dominujące.

Teoria Maslowa hierarchii potrzeb

1.  Fizjologia
2.  Bezpieczeństwo
3.  Miłość
4.  Poważanie
5.  Samorealizacja

Ustalanie celu lub celów opieki pielęgniarskiej dla indywidualnego pacjenta i środowiska

Celem pielęgnowania określamy „świadomie założony stan, który chcemy osiągnąć poprzez planowe działanie skierowane na pojedynczą osobę lub grupę ludzi objętych opieką pielęgniarską”.
Dzięki prawidłowo postawionej diagnozie pielęgniarskiej można sugerować cel (cele), jakie zamierzamy osiągnąć w procesie pielęgnowania pacjenta i środowiska.

Formułowane cele dla potrzeb zindywidualizowanej opieki pielęgniarskiej powinny być:

  • wyraźne i jednoznacznie określone
  • wzbogacone o wymierny element czasu
  • realne w stosunku do pacjenta i środowiska
  • uwzględniające miejsce i warunki, w jakich opieka pielęgniarska jest świadczona oraz zasoby ludzkie, jakie mogą być wykorzystane do pracy z danym podopiecznym
 
Im cele są bardziej szczegółowe, tym skuteczniejsza jest możliwość ich realizacji.
Przy ustalaniu celu (celów) istotne znaczenie odgrywa określenie czasu, w którym zamierzamy osiągnąć cel. Dla każdego celu należy wyznaczać oddzielnie czas realizacji.

Racjonalne posługiwanie się elementem czasu przy formułowaniu celów opieki pielęgniarskiej może wpływać na:

  • nadawanie opiece pielęgniarskiej określonego tempa
  • zmianę stanu pacjenta i środowiska w jak najkrótszym czasie
  • podniesienie efektywności opieki
Wprowadzenie elementu czasu zmusza pielęgniarkę i niekiedy pacjenta do maksymalnego wysiłku, aby cel został osiągnięty zgodnie z założeniami.

Dobieranie działań, osób, i sprzętu do zrealizowania zadań wynikających z celów opieki pielęgniarskiej

Aby proces pielęgnowania i leczenie wzajemnie się uzupełniały przynosząc pozytywne efekty terapeutyczne należy:
  • dokonać hierarchii zadań pod względem kolejności ich realizacji
  • zaplanować realizację zadań przez poszczególne osoby (pielęgniarkę, pacjenta, rodzinę, bliskich, grupy wsparcia) w zależności od wiedzy i umiejętności
  • zaplanować sprzęt, jakim będzie realizowany proces pielęgnowania pacjenta i środowiska

Formułowanie planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego środowiskiem

Ostatnią fazą kończącą etap planowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i środowiskiem jest opracowanie w formie udokumentowanej „projektu lub programu dochodzenia do celu lub celów pielęgnowania”, czyli planu opieki pielęgnowania.
Można podać, że plan opieki pielęgniarskiej jest „pisemnym przewodnikiem, który jest skonstruowany w taki sposób, że każdy może uświadomić sobie, jaka opieka potrzebna jest pacjentowi i dlaczego”. Planowanie w procesie pielęgnowania wymaga opracowania wspólnie z pacjentem i jego środowiskiem indywidualnego planu opieki.
Prawidłowo skonstruowany plan wyznacza w sposób uporządkowany kolejność realizacji działań w zależności od: stopnia trudności, możliwości podopiecznego i jego rodziny oraz określa możliwości korzystania z zasobów ludzkich, rzeczowych i czasowych. Powinien być oparty na podstawach naukowych, specyficzny dla celu, konkretny, znany pacjentowi, innowacyjny, bezpieczny, możliwy do oceny.

Dzięki właściwie zapisanemu planowi opieki pielęgniarskiej świadczona opieka powinna być:

  • indywidualna i całościowa
  • ciągła
  • komunikatywna
  • możliwa do oceny
  • skoordynowana
  • zespołowa
Przy formułowaniu planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i środowiskiem pielęgniarki muszą wykazać się profesjonalizmem decyzji, by realizacja zaplanowanych działań stanowiła wysoki poziom opieki.