Narkomania
Narkomania – potoczne określenie odnoszące się do uzależnienia od substancji chemicznych wpływających na czynność mózgu.
Narkomania charakteryzuje się tzw. głodem narkotycznym czyli przymusem zażywania środków odurzających oraz chęcią zdobycia narkotyku za wszelką cenę i wszystkimi sposobami.
Wśród narkotyków można wyróżnić kilka ich rodzajów:
rozładowujące – opium i jego pochodne: morfina, kodeina, heroina i kodetylina
psychotropowe – środki nasenne, uspokajające i przeciwbólowe
pobudzające – kokaina, crack, kath i amfetamina
halucynogenne – LSD, meskalina i grzyby halucynogenne
odurzające – konopie i konopie indyjskie – marihuana, haszysz
środki wziewne – rozpuszczalniki i kleje
Zależność psychiczna, a uzależnienie od narkotyków
Narkotyki potrafią wywołać wrażenie dobrego samopoczucia – euforii, uspokojenie, zniesienie bólu, głęboki sen. Powodują UZALEŻNIENIE objawiające się chorobliwym, nieprzepartym pociągiem organizmu do ich zażywania.
Uzależnienie to wynika z oczekiwania przyjemnych “efektów”, później z nadzieją uniknięcia przykrych objawów braku środka w organizmie. Stan ten nazywany jest ZALEŻNOŚCIĄ PSYCHICZNĄ. Jej trwałość i nasilenie zależy od rodzaju osobowości, lecz pozostaje do końca życia. Najsilniejsze objawy występują przez około 10 lat od chwili przerwania ich przyjmowania.
Zależność fizyczna
Wielokrotne zażywanie narkotyków prowadzi również do ZALEŻNOŚCI FIZYCZNEJ, określanej jako stan złego samopoczucia wskutek zażywania narkotyku, który staje się niezbędny do normalnego funkcjonowania. Wchodzi on w procesy biologiczne organizmu do tego stopnia, że jeśli go nie ma, następuje stan głodu narkotycznego objawiającego się poważnymi zaburzeniami organicznymi i psychopatologicznymi.
Leczenie narkomanii
1. Klasyfikując osobę do grupy ludzi uzależnionych należy wyeliminować wszystkich podszywających się. Człowiek, który nie jest narkomanem, a za narkomana został uznany, w trakcie leczenia noże nim się stać. Leczenie narkomanów jest procesem trudnym, długotrwałym i bardzo złożonym. Rozpoczyna się z chwilą rozpoczęcia spotkań terapeutycznych z osobą uzależnioną. Ten etap jest najważniejszym w całej kuracji – może wyrobić opinię osoby uzależnionej o całej terapii i pozytywne lub negatywne do niej nastawienie W tym czasie praca z pacjentem polega na określeniu stopnia uzależnienia i wyrobienie motywacji do wyjścia z nałogu. Określa się typ ośrodka, w którym nastąpi dalsza rehabilitacja.
2. Drugi etap to detoksykacja, czyli odtrucie organizmu. Poddani są jej narkomanii z objawami “głodu”. Realizowany jest na wydzielonych oddziałach szpitalnych. Trwa od 2 do 6 tygodni W tym czasie wykonuje się podstawowe czynności administracyjne, by bezpośrednio po detoksykacji umieścić osobę uzależnione w ośrodku rehabilitacyjno- readaptacyjnym. Kolejny etap może być rozpoczęty po całkowitym ustąpieniu objawów abstynencji.
3. Prowadzona psychoterapia musi odbywać się w warunkach całkowitego odstawienia narkotyku. Kuracja trwa około trzech miesięcy. Terapeuci rozpoznają w tym czasie przyczyny wejścia w nałóg oraz określają cechy osobowości chorego które mogły się przyczynić do sięgnięcia po narkotyki.
Narkomania jest "rodzajem choroby zakaźnej"
Wszyscy znamy niezaprzeczalną prawdę, iż o wiele skuteczniejsza i tańsza od leczenia samej choroby jest profilaktyka. Narkomania jest rodzajem choroby zakaźnej. Chociaż nie wywołują jej bakterie ani wirusy potrafi przenosić się na innych. Z informacji przekazywanych przez Światową Organizację Zdrowia wynika, że statystyczna osoba uzależniona w czasie “narkomańskiego życia” potrafi wciągnąć do nałogu od 5 do 10 ludzi z najbliższego otoczenia. Dlatego tak bardzo ważne jest, by każdy stosownie do swej roli społecznej, możliwości i potrzeb, czuł się współodpowiedzialny za zapobieganie uzależnieniom i promocję zdrowia.
Uzależnienie od tytoniu
Na choroby będące wynikiem palenia tytoniu co 8 minut ktoś umiera. Każdego roku ok. 5 mln przedwczesnych zgonów na świecie ma związek z paleniem.
Palacze tytoniu są narażeni nie tylko na działanie nikotyny, ale także powstającej podczas palenia smółki, która zwiera wiele substancji rakotwórczych. Szczególnie niekorzystny wpływ na organizm wywiera tlenek węgla (czad), który łącząc się z hemoglobiną krwi, blokuje oddychanie tkankowe. Ponadto, dym tytoniowy zawiera setki innych trujących substancji (m.in. arsen, kadm, fenol, anilinę, siarkowodór, cyjanowodór), które przenikają do organizmu z trakcie palenia.
Objawy uzależnienia od nikotyny
Opierając się na kryteriach diagnostycznych ICD-10, należy przyjąć, że uzależnienie od nikotyny można rozpoznać, wówczas, kiedy w okresie ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech objawów z poniższej listy:
1. Silną potrzebę „głód” lub poczucie przymusu używania nikotyny.
2. Subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z paleniem, tj. trudności w:
-powstrzymywaniu się od palenia
-kontrolowaniu częstotliwości palenia tytoniu
-kontrolowania ilości wypalanych papierosów
3. Obecność fizjologicznych objawów zespołu odstawienia (niepokoju, rozdrażnienia itp.) występujących przy próbach przerwania lub ograniczenia palenia.
4. Występowanie zjawiska tolerancji polegającej na konieczności wypalania coraz większej ilości papierosów, w celu osiągnięcia efektu uzyskiwanego poprzednio po mniejszej ilości;
5. Zaniedbywanie innych przyjemności lub zainteresowań na rzecz palenia tytoniu.
6. Palenie pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek z paleniem tytoniu.
Rzucanie palenia tytoniu
1. Jeżeli odstawienie papierosów nie przynosi efektów rozpoczyna się nikotynową terapię zastępczą (NTZ).
2. NTZ polega na substytucyjnym podawaniu czystej nikotyny bez zanieczyszczeń w kontrolowanej dawce w celu zniwelowania objawów abstynencyjnych. Dostępne są plastry naskórne, gumy, aerozole i inhalatory. Jeżeli terapia jest nieskuteczna zmienia się formę leki lub łączy dwa na raz.
3. Terapię można wspierać bupropionem – lekiem przeciwdepresyjnym, który znacznie zapobiega nawrotom palenia. Jeżeli NTZ zawiedzie stosuje się leki hamujące głód nikotynowy: amfebutamon, nortryptylinę, czy klonidynę.
Alkoholizm
Alkoholizm, choroba alkoholowa, uzależnienie od alkoholu, toksykomania alkoholowa – zaburzenie polegające na utracie kontroli nad ilością spożywanego alkoholu.
Rodzaje terapii
Psychoterapia
- Indywidualna: Praca nad rozpoznawaniem i rozumieniem własnego uzależnienia, świadomość konsekwencji wynikających z picia, budowanie tożsamości alkoholika, uznanie braku kontroli nad piciem, praca nad problemami utrudniającymi leczenie.
- Grupowa: Uczestniczenie w grupie pozwala na określenie własnej tożsamości, odnalezienie u innych chorych podobnych problemów i mechanizmów radzenia sobie z nimi.
Farmakoterapia
W wyniku przeprowadzonej metaanalizy kilkudziesięciu prac uznano, że jedynymi lekami o udowodnionej skuteczności wspomagania psychoterapii w utrzymywaniu lub wydłużaniu abstynencji bądź zmniejszaniu ilości wypijanego alkoholu w przypadku nieprzestrzegania abstynencji są akamprozat i naltrekson.
Inne
- zajęcia edukacyjne – spotkania z profilaktykiem, gdzie pacjent zdobywa wiedzę na temat szkodliwości alkoholu, mechanizmów uzależnienia, nawrotów;
- treningi interpersonalne – rozwijają umiejętności potrzebne pacjentowi do funkcjonowania społecznego;
- sesje zapobiegania nawrotom.
Ruch AA
Anonimowi Alkoholicy to dobrowolne, samopomocowe grupy osób uzależnionych od alkoholu, tworzone w celu leczenia alkoholizmu. Podstawą filozofii AA jest Dwanaście kroków AA, czyli zbiór zaleceń, które są systematycznie stosowane i wymieniane z innymi uczestnikami, które mają pomóc uczestnikowi wspólnoty wyzwolić się z uzależnienia.
12 kroków AA
1. Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu, że przestaliśmy kierować własnym życiem.
2. Uwierzyliśmy, że Siła Większa od nas samych może przywrócić nam zdrowie.
3. Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujemy.
4. Zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek moralny.
5. Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów.
6. Staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru.
7. Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki.
8. Zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim.
9. Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych.
10. Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, z miejsca przyznając się do popełnianych błędów.
11. Dążyliśmy poprzez modlitwę i medytację do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek Go pojmujemy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas, oraz o siłę do jej spełnienia.
12. Przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków, staraliśmy się nieść posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach.
Uzależnienie od pracy
Osoby dyspozycyjne, zaangażowane, pracowite i kochające swoją pracę z pewnością są spełnieniem marzeń każdego pracodawcy. Trudno wyobrazić sobie lepszego pracownika, niż taki, który bez marudzenia spędza w pracy po 12 godzin dziennie, często zabiera pracę do domu i w dodatku nigdy nie prosi o urlop.
Bardzo często osobom pracującym w taki sposób, wydaje się, że pracoholizm świadczy o ich ogromnych ambicjach i jest zaletą. Niestety, pracoholizm jest jednym z niebezpiecznych uzależnień behawioralnych. Zjawisko to dotyka ludzi w pełnym zdrowiu, aktywnych zawodowo, związane jest z wysokim poziomem stresu.
Szacuje się, że problem pracoholizmu dotyczy około 5% populacji. Z badań wynika również, że spędzanie w pracy ponad 11 godzin dziennie (przy dniu pracy wynoszącym 7–8 godzin) zwiększa ryzyko wystąpienia choroby serca o 67%, a praca dłuższa niż 52 godziny tygodniowo jest coraz mniej efektywna.
Pracoholizm - co to jest? Kryteria pracoholizmu
Pracoholizm jest uzależnieniem polegającym na odczuwaniu przymusu pracy oraz silną, nie podlegającą kontroli potrzebą pracy.
Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10, aby zdiagnozować pracoholizm, wystarczy stwierdzenie trzech spośród wymienionych poniżej kryteriów:
1. Ilościowy i jakościowy wzrost zaangażowania w pracę – pracoholik poświęca pracy coraz więcej czasu i angażuje się w coraz większą liczbę zadań.
2. Skoncentrowanie na pracy myśli, celów i wyobraźni – osoba uzależniona nie wykazuje zainteresowania niczym, co nie ma związku z pracą, wszelkie aktywności traktuje jak pracę.
3. Utrata kontroli nad swoim zachowaniem – uzależniony nie jest w stanie ocenić, ile czasu poświęcił pracy i ile zadań podjął.
4. Niezdolność do abstynencji – brak możliwości zaprzestania pracy. Jeśli pracoholik świadomie przerwie pracę pojawia się u niego lęk oraz napięcie.
5. Zmniejszenie satysfakcji z pracy – coraz większe zaangażowanie nie prowadzi w przypadku pracoholika do wzrostu zadowolenia
6. Występowanie nawrotów uzależnienia, problemów zdrowotnych i dysfunkcji w społecznym funkcjonowaniu człowieka.
Pracoholizm: wada czy zaleta?
Pracoholizm jest jedynym uzależnieniem, które pomimo negatywnych konsekwencji, rzadko wzbudza poczucie wstydu.
Osoby uzależnione od pracy zwykle chwalą się swoim nałogiem spodziewając się akceptacji i podziwu. Również pracodawcy często nie zdają sobie sprawy z wagi problemu, ciesząc się z efektów uzyskiwanych przez pracoholika.
Efektywność pracy i wysokie zyski są jednak tylko chwilowe – w miarę narastania przymusu pracy i angażowania się w coraz to nowe projekty, wydajność i jakość pracy spada.
Objawy pracoholizmu
Stale jesteśmy zajęci, pracujemy w pośpiechu – osoba uzależniona od pracy wykonuje zwykle kilka czynności równocześnie;
Odczuwamy silną potrzebę kontroli – pracoholik zaczyna nadzorować pracę innych, nie wierząc w ich umiejętności i rzetelność;
Zauważamy wzrost perfekcjonizmu – stawianie sobie wysoko poprzeczki i oczekiwanie perfekcyjnych osiągnięć, a także częstsze poczucie porażki;
Obserwujemy narastające trudności w relacjach interpersonalnych – wyróżnia się dwie przyczyny tych problemów: pierwszą jest przedkładanie pracy nad kontakty z innymi, drugą natomiast dystansowanie się od innych, traktując podtrzymywanie relacji jako stratę czasu, który mógłby zostać przeznaczony na pracę. Obie z tych przyczyn mają związek z nasileniem uzależnienia;
Czujemy, że praca nas pochłania – nadmiar obowiązków powoduje spadek energii i załamanie psychiczne, a także spadek kontroli nad własnym zachowaniem, którego objawem jest np. „padanie ze zmęczenia”, zasypianie w ubraniu;
Nie potrafimy się zrelaksować – wiąże się to z ciągłym myśleniem o pracy i poczuciem winy, kiedy się jej nie wykonuje;
Tracimy wątek w trakcie rozmowy – myśli osoby uzależnionej pochłonięte są pracą, dlatego umykają jej uwadze informacje, które nie mają z tą pracą związku;
Stajemy się niecierpliwi – czas dla pracoholika ma największą wartość. W sytuacji wymagającej czekania (np. kolejka w sklepie, korek uliczny itp.) u osoby uzależnionej wzrasta napięcie i zdenerwowanie. Często pojawiają się również bóle głowy i placów, wzrost ciśnienia i zmęczenie;
Nasze poczucie własnej wartości jest niestabilne – poczucie własnej wartości pracoholika jest bardzo wysokie kiedy odnosi on sukcesy i bardzo niskie, kiedy doświadcza porażki;
Zaniedbujemy siebie – uzależnienie od pracy sprawia, że człowiek przestaje dbać o swoje odżywianie i wypoczynek. Prowadzi to w konsekwencji do zaburzeń psychosomatycznych.
Rozpoznanie pracoholizmu
Do prawidłowego rozpoznania pracoholizmu konieczne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu z osobą, u której się podejrzewa takie uzależnienie. Osobami najbardziej kompetentnymi w stawianiu diagnozy są odpowiednio przeszkoleni certyfikowani specjaliści terapii lub psychoterapii uzależnień.
Pracoholizm należy rozpoznawać wówczas, kiedy w okresie ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech objawów z poniższej listy:
1. Silna potrzeba lub poczucie przymusu wykonywania czynności związanych z pracą zawodową;
2. Subiektywne przekonanie o mniejszych możliwościach kontrolowania swoich zachowań związanych z pracą, tj. trudności w powstrzymywaniu się od wykonywania czynności zawodowych, w kontrolowaniu ilości czasu poświęcanego na wykonywanie czynności związanych z pracą zawodową oraz w kontrolowaniu ilości wykonywanych zadań zawodowych.
3. Występowanie przy próbach przerwania lub ograniczenia pracy stanów niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do wykonywania zadań zawodowych.
4. Spędzanie coraz większej ilości czasu w pracy w celu zredukowania niepokoju, osiągnięcia zadowolenia czy dobrego samopoczucia, które poprzednio uzyskiwane były w normalnym czasie pracy.
5. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz wykonywania obowiązków zawodowych,
6. Wykonywanie czynności zawodowych pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, zdrowotnych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek z poświęcaniem dużej ilości czasu na pracę.
Sposoby leczenie pracoholizmu
W leczeniu uzależnienia od pracy ważne jest opracowanie i wprowadzanie w życie „planu równowagi”oraz harmonogramu kolejnych działań, z podziałem na poszczególne dni i tygodnie. Szczególnie ważne jest ustawienie wyraźnych granic między pracą a domem (życiem rodzinnym, osobistym), wyznaczenie konkretnych godzin, które w żadnym wypadku nie mogą zostać zaburzone w związku z pracą, a także nabycie umiejętności oceny ważności i delegowania zadań. Niestety, nie ma w Polsce odpowiedniej liczby specjalistów i placówek proponujących profesjonalną terapię.
Podczas terapii należy postępować bardzo ostrożnie, aby nie naruszyć poczucia własnej wartości związanej z sukcesami na polu zawodowym osoby uzależnionej oraz nie przeszkodzić w pokonywaniu kolejnych etapów kariery zawodowej. Zdaniem B. Killinger pracoholik, który chce zdrowieć, musi sobie uświadomić trzy „wewnętrzne rozdarcia”: między byciem a działaniem, odczuwaniem a myśleniem oraz miłością i gniewem.
Pracoholizm jest problemem psychicznym i skuteczne leczenie wymaga przede wszystkim oddziaływań psychologicznych, czyli psychoterapii, choć w stanach ciężkich wskazana jest też pomoc farmakologiczna. Zmienić życie nie jest jednak takie łatwe gdy się dużo pracuje. Pracoholik do tego stanu przywyka i zaczyna uważać to za normalność. Czasami jedynym wyjściem pozostaje zmiana miejsca pracy.
Aby uniknąć uzależnienia od pracy, należy:
Ograniczać czas przeznaczony na pracę, maksymalnie do 52 godzin tygodniowo.
Nauczyć się delegować zadania i odpowiedzialność na innych.
Wyznaczyć stałe terminy, kiedy jest się wyłącznie do dyspozycji swojej rodziny.
Wyznaczyć granice swojej dostępności dla spraw zawodowych (telefon komórkowy) tak, żeby kontaktowano się po godzinach pracy wyłącznie w sprawach awarii czy katastrof.
Jeżeli pojawiają się od bliskich pierwsze sygnały, że zbyt mało czasu spędzasz z nimi, kiedy znalezienie czasu na urlop staje się problemem, kiedy nieodłącznym rekwizytem urlopu jest komputer i telefon komórkowy itp., warto przeanalizować swoje postępowanie i zrewidować swoją hierarchię wartości, a następnie zacząć szanować samego siebie, swój organizm oraz swoje potrzeby oraz przekonać siebie, że życie nie polega jedynie na pracy. Aby łatwiej zobiektywizować własną ocenę sytuacji, należałoby przeanalizować i zapisywać sposób spędzania każdego dnia, wykonane działania i towarzyszące im emocje. Trzeba zacząć przypominać sobie, co kiedyś było źródłem przyjemności i dobrego samopoczucia oraz starać się stopniowo odbudowywać swoje prywatne życie. Jeśli to „nie wychodzi”, należy zwrócić się po pomoc do specjalisty. Jednocześnie należy pamiętać, że nie każdy psychiatra i nie każdy psycholog ma odpowiednią wiedzę na temat diagnozowania i leczenia uzależnień.
Uzależnienie od internetu
Od wielu lat w środowisku naukowym trwa ożywiona dyskusja nad wpisaniem uzależnienia od Internetu na listę chorób, co powinno skutkować uzupełnieniem jej w ramach Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10. Tak się jednak nie dzieje, choć coraz więcej sygnałów wskazuje, że „coś” jednak występuje, a co sugerowałyby odbiegające od normy zachowania dzieci i dorosłych nadużywających komputera, Internetu, gier komputerowych.
W licznych pozycjach literatury pojawiają się próby opisu nowego „uzależnienia” i przypisywanie mu specyficznych terminów tj. infoholizm, cyberholizm, cyberuzależnienie, uzależnienie od Internetu.
Amerykańskie badania wskazały na występowanie kilku specyficznych zachowań internautów, które prowadzą do uruchomienia patologicznej reakcji człowiek-multimedia. Zauważono, że osoby uzależnione spędzają przed komputerem bardzo dużo czasu i czas ten ulega ciągłemu zwiększeniu. Czas ten jest często przesuwany w kierunku godzin wieczornych i nocnych
Ofiary zaburzeń internetowo-komputerowych zachowują się w pewnej części podobnie, jak osoby uzależnione od narkotyków:
- Zaprzeczają występowaniu jakiegokolwiek problemu;
- Próbują zbyć problem jako błahostkę, niemającą żadnego wpływu na życie ich i otoczenia’
- Zaprzeczają wystąpieniu zaburzenia;
- Nie lubią, gdy podnosi się ten problem w jakiejkolwiek formie;
- Ukrywają występowanie problemu (np. maskowanie przebywania w sieci pod przykrywką uczenia się);
- Przenoszą aktywność życiową w najbliższe otoczenie sprzętu (np. jedzą tylko przy komputerze);
- Nie dotrzymują słowa dotyczącego ograniczenia czasu spędzanego przed Internetem;
Objawy uzależnienia od internetu:
Osoba uzależniona od Internetu spędza więcej czasu przed komputerem niż z rodziną. Zaniedbuje higienę osobistą. Obniża się efektywność jej pracy zawodowej. Pojawiają się konflikty z niezaspokajaniem potrzeb partnera. Duże znaczenie ma też stopniowe pogarszanie stanu zdrowia. Najczęściej w tym przypadku występują:
nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji uwagi i sprawności myślenia;
zaburzenia kontroli popędów;
pogorszenia wzroku;
bóle pleców, kręgosłupa i nadgarstka;
podatność na infekcje;
ataki padaczki ekranowej.
Uzależnienie od Internetu objawia się nie tylko przymusem do korzystania z niego, lecz manifestuje się zwykle pod postacią różnych zespołów zachowań, które można pogrupować w kilka podstawowych form uzależnienia od czynności realizowanych dzięki Internetowi. Do najbardziej uzależniających należą:
portale społecznościowe (tj. Facebook, Twitter)
rozmowy internetowe (poczta, komunikatory, grupy dyskusyjne, chaty, fora);
internetowa pornografia;
kopiowanie oprogramowania, filmów i muzyki;
elektroniczny hazard i gry sieciowe;
przeglądanie i gromadzenie dużych ilości informacji z Internetu;
hackerstwo;
handel Internetowy.
Przyczyny uzależnienia od Internetu
Wg A. Taper głównymi czynnikami sprzyjającymi zaburzeniu, są przedewszystkim skłonności do przeżywania negatywnych emocji, tj. lęk, gniew, smutek, przygnębienie, irytacja, depresja oraz trudności lub też nieumiejętność w radzeniu sobie w kontaktach z innymi ludźmi (nieśmiałość, izolacja od innych osób).
B. Szmajdziński wyspecyfikował cechy ludzi, którzy są najbardziej podatni na cyberzaburzenia:
- dzieci – dla których komputer staje się najważniejszą zabawką;
- młodzież – sfrustrowana, zwłaszcza nieposiadająca określonych celów życiowych, zagubiona w świecie dorosłych, szukająca własnych granic i potrzebująca dowartościowania;
- pacjenci psychiatryczni – którzy zanim zetknęli się z Internetem, już cierpieli na zaburzenia psychiczne wymagające porady psychiatry lub psychoterapeuty;
- samotnicy – osoby z trudem nawiązujące normalne kontakty z innymi ludźmi, mające obniżoną samoocenę.
- znudzeni – Internet może też być sposobem na nudę i szarość dnia. Można przy jego pomocy pielęgnować też złudzenia, że kontakt z siecią rozwija psychicznie poprzez stwarzanie niemal nieograniczonych perspektyw;
- cierpiący na inne uzależnienia;
- zapobiegający o władzę, status społeczny i dominację;
- kobiety i mężczyźni szukające przyjaźni lub romansu. Najczęściej posługują się pocztą elektroniczną i lubią pogawędzić za pośrednictwem różnych komunikatorów;
- osoby o ponad przeciętnym ilorazie inteligencji;
- bezrobotni, zmuszeni przez sytuację materialną do pozostawania w domu.