Jaką funkcję w organizmie pełnia serotonina?

Serotonina jest ważnym neuroprzekaźnikiem w ośrodkowym układzie nerwowym – przekazującym impulsy między komórkami nerwowymi i wymuszającym na nich określone zachowania. Potocznie jest nazywana hormonem szczęścia, ponieważ relaksuje, poprawia nastrój i działa antydepresyjnie. Serotonina wpływa na takie takie procesy jak zasypianie, apetyt czy potrzeby seksualne.

Gdzie wytwarzana jest serotonina?

  • w pniu mózgu przez strukturę zwaną jądra szwu – grupę neuronów wyspecjalizowanych tylko w tym celu
  • w błonie śluzowej jelit
  • w szyszynce
  • w płytkach krwi (trombocyty)
Do jej wytworzenia konieczny jest tryptofan – aminokwas egzogenny, czyli taki, który musi zostać dostarczony do organizmu wraz pożywieniem.
Serotonina w razie potrzeby pozyskiwana jest z krwi, błon śluzowych jelita, a także z OUN – ośrodkowego układu nerwowego.

Funkcje serotoniny:

  • Serotonina służy do przekazywania wiadomości między komórkami nerwowymi;
  • Pośredniczy w przenoszeniu informacji z jednej części mózgu do drugiej;
  • Przyczynia się do dobrego samopoczucia;
  • Wspólnie ze swoim metabolitem – melatoniną, reguluje cykle snu i czuwania oraz wewnętrzny zegar. Blokowanie jej syntezy powoduje bezsenność;
  • Reguluje apetyt (hamuje go po spożyciu węglowodanów, zaś podwyższa po spożyciu białek);
  • Pomaga zniwelować negatywne skutki stresu, tym samym chroniąc przed rozwojem wrzodów żołądka i dwunastnicy. Reguluje także stężenie kwasu solnego, którego nadmiar może przełożyć na tworzenie owrzodzeń oraz wrzodów w obrębie układu pokarmowego;
  • Wpływa na funkcje poznawcze;
  • Poprawia perystaltykę jelit;
  • Podwyższa ciśnienie tętnicze krwi;
  • Reguluje temperaturę ciała i krzepnięcie krwi;
  • Powoduje także skurcz mięśni gładkich (naczyń krwionośnych, oskrzeli, macicy i jelit);
  • Reguluje potrzeby seksualne i zachowania impulsywne.

Do czego może doprowadzić niedobór serotoniny?

Niski poziom serotoniny wiąże się z występowaniem depresji. Jej niedobór może również powodować:
  • obniżony nastrój
  • apatię
  • ataki paniki
  • lęki
  • niechęć do podejmowania aktywności
  • skłonności do agresji
  • drażliwość
  • ciągłe uczucie zmęczenia
  • kłopoty z pamięcią i koncentracją
  • zwiększoną wrażliwość na ból
  • smutek
  • bezsenność
  • brak apetytu
  • objadanie się słodyczami (cukier sprzyja chwilowej produkcji serotoniny)
  • spowolnienie motoryki jelit i zaparcia
Ponadto:
Mutacje w genie kodującym receptor serotoninowy 2A (5-HT2A) mogą dwukrotnie zwiększać ryzyko popełnienia samobójstwa.
Jeżeli od dłuższego czasu obserwujesz u siebie występowanie powyższych objawów – wybierz się do lekarza, który określi, czy koniecznie jest wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Jakie są objawy nadmiaru serotoniny?

  • niepohamowany apetyt, przez co nadmierne objadanie się prowadzi do tycia, a w konsekwencji do otyłości
  • stany zapalne w obrębie przewodu pokarmowego
  • zespół jelita drażliwego – choroba, która objawia się uporczywymi biegunkami i bólami brzucha
Zespół serotoninowy
Osoby przyjmujące leki podnoszące poziom serotoniny w mózgu, są narażone na wystąpienie zespołu serotoninowego występującego w przypadku nadmiaru serotoniny (przedawkowania). Jego objawami są:
  • przyspieszone tętno (tachykardia)
  • niepokój
  • halucynacje
  • sztywność mięśni
  • drgawki
  • nudności, wymioty, biegunka
  • zaburzenia koncentracji i toku myślenia
 

Jak podnieść poziom serotoniny?

Poziom serotoniny można podnieść, stosując naturalne sposoby:
 
1. Zastosowanie odpowiedniej diety;
Serotonina w jedzeniu występuje w pod postacią tryptofanu, czyli składnika, dzięki któremu pobudzana jest jej produkcja przez organizm.
 
Produkty bogate w tryptofan to:
  • mięso ryb (szczególnie halibuta), wieprzowina, indyk, awokado, banany, pestki dyni i słonecznika, jajka, parmezan i ser cheddar, czekolada, warzywa, pełnoziarniste pieczywo, makarony z pszenicy tzw. Durum.
  • produkty bogate w kwas foliowy i witaminę B: kasze, brązowy ryż, zielone warzywa (szpinak, brokuły, sałata)
2. Poświęcenie więcej czasu na relaks;
3. Zadbanie o zdrowy i spokojny sen;
4. Zwiększenie aktywności fizyczna;
5. Dostarczanie sobie przyjemności płynących, np. z pocałunków czy seksu (w ich przypadku serotonina wzrasta nawet o 200 procent!);
6. Czekolada podnosi ilość serotoniny w organizmie. Dlatego wskazane jest zjedzenie chociaż kawałka.

Serotonina w tabletkach

Leki wpływające na działanie serotoniny występują w lecznictwie w postacią takich grup leków jak inhibitory MAO oraz SSRI, np. fluoksetyna (Prozac). Są to antydepresanty działające dopiero po dłuższym czasie zażywania (od 1-2 tygodni).
Mechanizm leków na stężenie serotoniny w mózgu polega na blokowaniu jej wychwytu zwrotnego przez komórkę nerwową, która ją wydzieliła – dzięki czemu wzrasta jej stężenie w mózgu. Stosuje się je zwykle w leczeniu depresji, nerwicy natręctw i fobii społecznej. Należy zachować ostrożność przy ich stosowaniu, by nie doprowadzić do wystąpienia zespołu serotoninowego (opis powyżej).
 
Serotonina bez recepty jest niedostępna. Można kupić jedynie środki farmakologiczne zawierające substancje pobudzające organizm do jej wydzielania np. ekstrakt z kwiatu szafranu.

Ciekawostki

Wiek oraz płeć mają wpływ na to, na jakim stężeniu w organizmie występuje serotonina. Najwyższe stężenie serotoniny mają noworodki, a najniższe młodzież w okresie dojrzewania, po czym ponownie wzrasta. U kobiet jest wyższe niż u mężczyzn nawet o 30 %.
 
 
Źródła:
https://pixabay.com

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.