Kamica moczanowa: przyczyny powstawania, produkty zalecane i przeciwwskazane.

Kamica nerkowa - co to jest? Jak powstaje?

Kamica nerkowa polega na odkładaniu oraz wytrącaniu się w drogach moczowych nierozpuszczalnych złogów substancji chemicznych – stanowiący prawidłowy lub patologiczny składnik moczu. Gromadzące się substancje chemiczne budują tzw. kamienie, które zalegając w drogach moczowych upośledzają funkcje nerek.

Postacie kamic nerkowych ze względu na skład budulcowy kamieni:

  • Szczawianowa
  • Fosforanowa:
    • Fosforanowo- wapniowa
    • Fosforanowo- magnezowo- amonowa (struwitowa)
  • Moczanowa
  • Cystynowa 
  • Wapniowa
  • Ksantynowa

Przyczyny powstawania kamic nerkowych:

  • wysokie stężenie w moczu: wapnia, fosforanów, szczawianów, kwasu moczowego, cystyny
  • zbyt mała ilość płynów w diecie lub nadmierna ich utrata
  • bardzo duża podaż witaminy C, niedobory witaminy B6
  • niedobór magnezu, cytrynianów, który ogranicza krystalizację składników moczu
  • przewlekłe zakażenia układu moczowego i leki
  • wysokie lub zbyt niskie stężenie jonów wodorowych (pH) w moczu, zmniejszające rozpuszczalność niektórych składników moczu
  • uwarunkowania genetyczne

Ogólne zalecenia dietetyczne dla wszystkich typów kamic nerkowych

1.  Wybór właściwej diety zależy od rodzaju kamieni i kryształków obecnych w moczu. Z pożywienia należy wykluczyć pokarmy obfitujące w substancje tworzące złogi w drogach moczowych oraz należy:
• ograniczyć spożycie soli kuchennej oraz wszystkich przetworów z dodatkiem soli (kiszonki, konserwy)
• ograniczyć spożycie koncentratów spożywczych i przypraw do zup i potraw z glutaminianem
sodu
(zupy w proszku, rosoły w kostce, sosy w proszku)

• ograniczyć przyprawy ostre i pikantne.
2.  W każdym przypadku kamicy nerkowej należy przyjmować większe ilości płynów, aby ilość oddawanego moczu wynosiła ok. 2 litrów na dobę. Mogą być to zwykłe napoje (z wyjątkiem zabronionych w danym typie kamicy), jak również woda stołowa, wody mineralne tj.: „Jana”, „Marysieńka”, napar z brzozy, melisy, słaba herbata. Należy podawać płyny przed snem, ponieważ rozcieńczają mocz w godzinach nocnych.
3.  Należy zapobiegać zastojowi moczu przez jego częste oddawanie.
4.  W kamicy moczanowej należy dążyć do obniżenia kwaśności moczu, spożywając pokarmy alkalizujące ( produkty mleczne, marchew, sałata, buraki, ziemniaki, seler, orzechy, kalafior, rzodkiewki ). Jeżeli w moczu znajdują się kryształy fosforanu amonowo-magnezowego lub szczawianów, należy spożywać pokarmy zakwaszające ( jaja, drób, ryby, mięso, produkty zbożowe, sery, śliwki, borówki, żurawiny, rodzynki – ze względu na zawartość kwasu benzoesowego).

5.  Alkohol jest zabroniony.

Kamica moczanowa - przyczyna

W kamicy moczanowej złogi powstają z kwasu moczowego – w moczu kwaśnym (pH poniżej 5,3) i nadmiernie zagęszczonym.

Wskazania w diecie moczanowej

Należy ograniczyć spożycie związków purynowych. Związki purynowe występują w mięsie i jego wyrobach, należy więc zmniejszyć spożywanie tych produktów do 150g/dobę
Dieta powinna alkalizować mocz, gdyż kwas moczowy rozpuszcza się w środowisku alkalicznym i zmniejsza się kwasowość moczu. 
Właściwości alkalizujące (odkwaszające) mają mleko, warzywa i owoce, wskazana jest więc dieta mleczno-jarska. 
 
Wskazane produkty:
  • miód
  • cukier
  • mleko
  • ser twarogowy chudy
  • warzywa,np. ziemniaki
  • owoce cytrusowe, soki owocowe

Bezwględne przeciwwskazania w diecie moczanowej

Z jadłospisu należy wykluczyć:
  • wywary mięsne, rybne
  • śledzie
  • szproty
  • kawior
  • sardynki
  • podroby
  • baranina
  • wątróbka
  • móżdżek
  • wieprzowina
  • fasola
  • groch
  • mocną herbatę, kawę
  • czekoladę, kakao
Źródła:
1.  Gajewski P. (red.): Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych. Medycyna Praktyczna, Kraków 2013.
2.  Maruszak J., Sądowska S.: Wielka Encyklopedia Zdrowia od A do Z. Wydawnictwo Literat, Toruń 2010.
3.  https://pl.freepik.com/premium-wektory/szablon-projektu-low-poly-karty-z-pozdrowieniami-z-okazji-swiatowego-dnia-nerki_5753648.htm#query=nerki&position=28

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.