Kroplowy wlew dożylny – “kroplówka”: cel, rodzaje wskazania oraz powikłania. Sposób przygotowania płynów dożylnych. Rodzaj, objętość i czas trwania przetaczanych płynów.

Edytowano: 04-08-2020, godz. 19:03

Cel podania kroplowego wlewu dożylnego:

Dożylne dostarczenie płynów i leków metodą kroplową.

Co to jest wlew (infuzja) dożylna?

Wlew (infuzja) dożylna to zabieg stosowany w przypadkach, gdy płyny lub rozcieńczone leki muszą być aplikowane do żyły w sposób kalibrowany, powolny przez wiele godzin. 

W jakich przypadkach podajemy "kroplówkę"?

Kroplowy wlew dożylny wykorzystywany jest głównie do:
  • przetaczania krwi i płynów w zaburzeniach homeostazy wodnej
  • w okresie pooperacyjnym
  • podczas długotrwałego podawana leków, których stężenie we krwi musi być stałe w czasie długotrwałego stosowania
  • podczas długotrwałego odżywiania pozajelitowego

Wskazania do przetaczania płynów:

  • skorygowanie zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej
  • regulowanie równowagi kwasowo-zasadowej
  • zwiększenie objętości płynów krążących
  • uzupełnienie ubytków ilościowych i jakościowych: witamin, składników energetycznych, białka
  • częściowe lub całkowite odżywianie pozajelitowe
  • podawanie leków wymagających dużego rozcieńczenia i podania w wolnym, ciągłym wlewie

Rodzaj, objętość i czas trwania przetaczanych płynów

Rodzaj, objętość przetaczanych płynów i czas trwania wlewu muszą być zgodne ze zleceniem
lekarskim. W ciągu doby można podać 2-2,5 l płynów lub więcej w zależności od stopnia
odwodnienia organizmu.

Rodzaje wlewów dożylnych:

  • krótkotrwałe – czas trwania do 3 godzin
  • długotrwałe – czas trwania ponad dobę
  • szybkie podanie (bolus) – w nagłych przypadkach, podanie całej objętości w krótkim czasie

Szybkość podażu "kroplówki zależy od:

  • rodzaju płynu
  • jednostki chorobowej
  • stopnia odwodnienia organizmu
  • wieku chorego (zbyt szybkie podawanie powoduje przeciążenie krążenia i wystąpienie obrzęku płuc)
  • zawartych w nim leków np. KCl przetaczamy bardzo powoli

Roztwory do wlewów w zależności od ich osmolarności dzielimy na:

  • izotoniczne (270-310 mOsmol/kg) – jest to roztwór o RR osmotycznym równym RR roztworu porównywalnego, np. 0,9% NaCl – jego RR osm. = RR krwi
  • hipotoniczne (poniżej 270 mOsmol/kg) – jest to roztwór o RR osm. mniejszym niż roztwór porównywalny, przewodnienie krwinek powoduje ich hemolizę
  • hipertoniczne (powyżej 310 mOsmol/kg) – jest to roztwór o RR osm większym niż roztwór porównywany, np. krwinki czerwone w nim kurczą się (ucieczka wody)

Roztwory do wlewów dożylnych:

Roztwory elektrolitów
  • 0,9% NaCl
  • Płyn fizjologiczny wieloelektrolitowy (PWE)
  • Płyn jelitowy zapobiegawczy izotoniczny
  • Płyn żołądkowy zapobiegawczy izotoniczny
  • Jonosteril
  • Normofundin
  • Sterofundin
  • Roztwór Ringera
Roztwory węglowodanów
  • Glukoza 5%
  • Glukoza 10%
  • Glukoza 20%
Środki osoczozastępcze
  • Dekstran 40, 70
  • Plasmasteril
  • Albuminy 20%
  • Voluven
  • HES
  • Gelafundin
Płyny specjalne
  • Mannitol 10%, 20%
  • THAM 3%, 6%
  • Wodorowęglan sodu 8,4%

Powikłania związane z przetaczaniem płynów:

  • przeciążenie krążenia – obrzęk płuc
  • powikłania zatorowe, np. zator powietrzny, zator oleisty
  • odczyny gorączkowe – wprowadzenie zakażenia
  • hemoliza na tle nieimmunologicznym, np. roztwory hipertoniczne
  • „zatrucie wodne” – z powodu niewłaściwego leczenia hipoosmotycznego odwodnienia
  • nadmiernym podawaniem płynów hipotonicznych lub 5% Glukozy:
    • obniżenie poziomu hematokrytu, białek, NaCl
    • przekrwienie płuc
    • przyspieszenie tętna i oddechu

Zestaw do wykonania wlewu dożylnego:

  • butelka z roztworem do wlewu
  • zestaw do przetoczenia
  • jałowa strzykawka z 0,9% NaCl
  • środek dezynfekcyjny: Leko, Skinsept, Hospisept
  • gaziki, waciki
  • lignina
  • miska nerkowata
  • rękawiczki

Technika wykonania wlewu dożylnego

1.  Sprawdzenie zlecenia lekarskiego.
2.  Higieniczne umycie rąk.
3.  Przygotowanie kroplówki:
  • sprawdzenie nazwy płynu infuzyjnego, daty ważności
  • zdezynfekowanie miejsca nakłucia pojemnika z płynem infuzyjnym
    lub jeśli butelka do infuzji ma gumowy korek z kapturkiem ochronnym – usunąć kapturek, jałowego korka nie dotykać, nie odkażać
  • wyjęcie z opakowania aparatu do przetaczania
  • wkłucie igły aparatu w pojemnik z płynem infuzyjnym
  • zamknięcie odpowietrznika
  • zaciśnięcie rolkowego regulatora przepływu
  • uciśnięcie komory kroplomierza w celu wypełnienia go płynem do ½ objętości
  • otwarcie odpowietrznika
  • przytrzymanie końcówki aparatu nad miską nerkowatą (bez zdejmowania zabezpieczenia ochronnego z końcówki aparatu), zwolnienie zacisku w celu usunięcia powietrza i wypełnienia aparatu płynem
  • ponowne zaciśnięcie rolkowego regulatora przepływu
  • uporządkowanie tacy
4.  Zaniesienie tacy do łóżka chorego.
5.  Poinformowanie chorego o wykonywanych czynnościach.
6.  Zawieszenie pojemnika z płynem na stojaku przy łóżku chorego.
7.  Podłączenie kroplowego wlewu dożylnego.
8.  Podłożenie pod venflon gazika.
9.  Podłączenie do venflonu strzykawki z 0,9% NaCl i sprawdzenie drożności kaniuli. W przypadku zatkania kaniuli założyć nowe wkłucie, nie wolno przepłukiwać dostępu na siłę:
  • zdjęcie zabezpieczenia ochronnego z końcówki aparatu
  • połączenie końcówki aparatu z kaniulą
  • zwolnienie regulatora przepływu
  • ustawienie szybkości podawania płynu
  • obserwowanie pacjenta w czasie podawania płynu- stan ogólny, miejsce wkłucia
  • zaciśnięcie zacisku aparatu po zakończeniu przetaczania
  • odłączenie aparatu od kaniuli
  • przepłukanie kaniuli 0,9% NaCl
  • zamknięcie światła kaniuli jałowym korkiem
10. Uporządkowanie tacy, posegregowanie odpadów.
11. Udokumentowanie wykonanego zabiegu.

Obliczania prędkości kroplowej:

Dawkowanie płynów- regulatory, pompy:

1.  Regulatory wlewów przy zestawach:
– zacisk rolkowy – przyjmuje się: 1 ml = 20 kropli
– precyzyjne regulatory, tzw. „kręciołki, np. do przetaczania GIK
2.  Pompy infuzyjne – służą do precyzyjnej infuzji leków i płynów.

Zasady stosowania pomp infuzyjnych:

  • do infuzji przy użyciu pomp należy stosować wyłącznie strzykawki wymienione przez producenta danej pompy
  • strzykawkę z kaniulą łączymy specjalnym drenem – przedłużacz o końcówce Luer
  • strzykawka do pompy jednorazowego użytku nie powinna być stosowana dłużej niż 24 godziny
  • przed włączeniem infuzji należy upewnić się czy nie ma w drenie i strzykawce powietrza
  • podana jest pełna informacja o przebiegu infuzji dzięki możliwości wyświetlania wszystkich zaprogramowanych parametrów i danych o infuzji, takich, jak: typ i objętość strzykawki,
  • szybkość dozowania, podana objętość leku, czas do końca infuzji lub do opróżnienia
  • strzykawki, stan naładowania akumulatorów, automatyczne rozpoznawanie wielkości włożonej strzykawki
  • istnieje system alarmów: okluzja (załamanie drenu), 5 minut do końca, brak strzykawki, unieruchomiona infuzja, pusta strzykawka, koniec infuzji, słaby akumulator, rozładowany akumulator, brak zasilania, uszkodzona pompa

Rodzaje kaniul i ich zastosowanie:

Źródła:
1.  Bielawska A., Sadek J.: “Kroplowy wlew dożylny” (pdf).
2.  Ślusarska B., Zahradniczek K., Zarzycka D.: Podstawy pielęgniarstwa tom II, podręcznik dla studentów i absolwentów kierunków pielęgniarstwo i położnictwo. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004.
3.  https://pl.freepik.com/premium-zdjecie/zestaw-do-infuzji-dozylnej-iv-i-butelka-na-slupie_5047621.htm#page=1&query=kropl%C3%B3wka%20szpital&position=38

Inne tematy:

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.