Oddziaływania międzycząsteczkowe - pojęcie
Oddziaływania międzycząsteczkowe – oddziaływanie (wiązanie) powstające pomiędzy cząsteczkami lub atomami. Powoduje, że cząsteczki lub atomy niepołączone wiązaniami chemicznymi mogą się przyciągać lub odpychać.
Wiązanie wodorowe
Wiązanie wodorowe powstaje między dodatnio naładowanym atomem wodoru a innym atomem naładowanym ujemnie (najczęściej azotem lub tlenem) pochodzącym z innej cząsteczki.
Należą do słaby wiązań (oddziaływań).
Występowanie:
między atomami wodoru a atomami tlenu należącymi do różnych cząsteczek wody (cząsteczki wody w wodzie)
między komplementarnymi zasadami azotowymi w kwasach nukleinowych
Siły van der Waalsa
Siły (oddziaływania, wiązania) van der Waalsa powstają w wyniku przyciągania się sąsiadujących cząsteczek trwale polarnych lub częściowo polarnych.
Efekt tych oddziaływań zależny jest od:
kształtu działających na siebie cząsteczek
odległości pomiędzy tymi cząsteczkami
Występowanie: niemal we wszystkich cząsteczkach (m.in. w białkach, kwasach nukleinowych) niezależnie od ich rozmiaru czy kształtu.
Oddziaływania hydrofobowe
Oddziaływania hydrofobowe powstają pomiędzy cząsteczkami „nielubiącymi wody”.
Występują, gdy w środowisku wodnym znajdują się cząsteczki niepolarne.
Cząsteczki, te układają się w taki sposób, aby ich kontakt z wodą był jak najmniejszy.
Występowanie:
pomiędzy cząsteczkami tłuszczu a cząsteczkami wody
pomiędzy lipidowymi ogonkami fosfolipidów w błonach biologicznych a cząsteczkami wody