KARIOTYP

Kariotyp to zestaw chromosomów, który jest charakterystyczny dla danego człowieka

 

GENOTYP

Zestaw genów danego osobnika/organizmu.

 

AUTOSOMY:

(1) Autosom – każdy z chromosomów osobnika, poza chromosomami płci.

(2) Autosomy – to wszystkie chromosomy kariotypu z wyjątkiem allosomów czyli chromosomów płciowych. U różnych organizmów jest różna liczba autosomów np. u ludzi występują 22 pary autosomów.

 

ALLOSOMY:

Allosom – chromosom, który odpowiada za wykształcanie się płci; alosom, heterosom, heterochromosom

U człowieka występują 22 pary chromosomów autosomalnych i jedna para chromosomów płci, która odpowiada za determinację płci. Łącznie kariotyp człowieka tworzą 23 pary chromosomów. Osobnik posiadający chromosomy XX jest płci żeńskiej, natomiast osobnik z jednym chromosomem X i jednym chromosomem Y – będzie płci męskiej. X jest większy od Y i zawiera więcej genów. Płeć determinowana jest przez chromosom otrzymany od ojca.

 

CHROMOSOMY HOMOLOGICZNE

Chromosomy homologiczne – chromosomy o tym samym kształcie i wielkości, zawierają podobną informację genetyczną, czyli te same geny. Geny te jednak mogą występować w innych postaciach, czyli allelach (mówi się wtedy o heterozygocie). Jeden chromosom w parze pochodzi od ojca, a drugi od matki. Pary chromosomów homologicznych występują w komórkach somatycznych (diploidalnych), komórka haploidalna ma po jednym chromosomie z pary homologicznej.

 

BIOSYNTEZA BIAŁKA

Zachodzi w żywych komórkach organizmu. Proces ten polega na powstawaniu białka na podstawie informacji zawartej w DNA. Przebiega w dwóch etapach: transkrypcji i translacji.

 

TRANSKRYPCJA

Pierwszy etap biosyntezy białka. Polega na syntezie RNA na matrycy DNA przy udziale polimerazy RNA. RNA powstały w wyniku transkrypcji to mRNA.

 

TRANSLACJA

Drugi etap biosyntezy białka. Polega na “przetłumaczenie” informacji zawartej w mRNA na sekwencję aminokwasów.

 

REPLIKACJA

Proces polegający na skopiowaniu cząsteczki DNA, a tym samych informacji genetycznej w niej zawartej.

 

RNA

Kwas rybonukleinowy jest przeważnie jednoniciowy i w przestrzeni przyjmuje bardzo różne formy. Nić zbudowana jest z nukleotydów.

 

KODON

Fragment mRNA składający się z trzech nukleotydów.

 

ANTYKODON

Sekwencja trzech nukleotydów cząsteczek tRNA (transportującego RNA)

 

FENOTYP

Zespół cech morfologicznych, anatomicznych, fizjologicznych zależne od genotypu.

 

MEJOZA

Proces rozdziału chromosomów towarzyszący podziałowi komórkowemu. Prowadzi do powstania komórek rozrodczych. Każda komórka rozrodcza ma po jednym chromosomie z pary.

 

MITOZA

Proces rozdziału chromosomów towarzyszący podziałowi komórkowemu. Każda komórka rozrodcza ma po dwa chromosomy z pary.

 

MUTACJA 

Zmiana w sekwencji DNA, która może spowodować zmiany w genotypie lub w fenotypie.