Przykłady białek i ich funkcje

FUNKCJE BIAŁEK
PRZYKŁADY BIAŁEK I ICH ROLA
Strukturalna / Budulcowa – stanowią rusztowanie, mechaniczną podporę komórek oraz tkanek.
Kolagen tworzący włókna w skórze i ścięgnach
Keratyna budująca włosy i paznokcie
Białka strukturalne błon
Zapasowa – magazynują różne cząsteczki innych związków i pierwiastków chemicznych, jony; magazynowanie różnych substancji
Mioglobina magazynująca tlen w komórkach i włóknach mięśniowych.
Kazeina będąca dla młodych ssaków źródłem aminokwasów.
Białka roślin (groch, fasola, bób, zboża)
Białka jaj
Katalityczna / Enzymatyczna – białka są enzymami (inaczej biokatalizatorami) umożliwiają zachodzenie reakcji biochemicznych w komórkach; Przyspieszają zachodzenie reakcji biochemicznych.
Polimeraza DNA katalizująca syntezę DNA
Pepsyna katalizująca hydrolizę białek w żołądku
Czynność innych substancji, tj. amylaza, cytochromy, kinaza, lipaza, oksydaza, trypsyna
Receptorowa – odbieranie bodźców i przekazywanie ich do odpowiednich komórek.
Rodopsyna w siatkówce oka umożliwiająca widzenie odbierając energię fal świetlnych.
Receptor acetylocholiny w błonie komórek mięśniowych odbierający sygnał chemicznych z zakończeń neuronów.
Inne białkowe błonowe receptory błonowe.
Transportowa – umożliwiają transport różnych substancji do wnętrza i na zewnątrz komórki oraz w skali całego organizmu.
Hemoglobina przenosząca tlen.
Transferyna przenosząca żelazo.
Różne białka transportowe w błonie komórkowej.
ATP-aza sodowo-potasowa w błonie komórkowej.
Motoryczna – umożliwiają ruch komórek i tkanek.
Aktyna i miozyna w komórkach mięśniowych.
Dyneina umożliwiająca ruch wici i rzęsek w komórkach eukariotycznych.
Sygnałowa – przekazywanie informacji pomiędzy komórkami i w obrębie komórki.
Hormony białkowe, m.in. Insulina przenosząca informację o poziomie glukozy we krwi.
Czynnik wzrostu naskórka pobudzający podziały komórek nabłonka.
Odpornościowa – uczestniczą w reakcjach obronnych organizmu.
Przeciwciała (czyli immunoglobuliny) rozpoznają i wiążą antygeny.
Przeciwciała IgE biorą udział w reakcjach alergicznych i zwalczaniu pasożytów.
Regulacyjna – większość hormonów to białka
Odpowiadają za prawidłowe działanie układu hormonalnego
Źródła:
1.  Fuerst J.: Biologia. Vademecum liceum, technikum. Wydawnictwo GREG, Kraków 2008.
2.  Fuerst J., Jakubowska A., Król I.: Tablice. Biologia. Chemia. Wydawnictwo „GREG”, Kraków 2018.
3.  Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel. J.: Teraz Matura 2019. Biologia Tuż przed Egzaminem. Nowa Era, Wydanie II, Warszawa 2017.
4.  Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel R.: Teraz Matura. Biologia Vademecum, Nowa Era, Warszawa 2015.
5.  Mikołajczyk M., Zygmunt J.: Vademecum Maturzysty Biologia. Najlepsze wydanie na rok 2018, Wydawnictwo Greg, Kraków 2017.

2 comments

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.