Jak można zarazić się wirusem HIV? Choroba AIDS: objawy, drogi zakażenia oraz sposoby wykrycia wirusa.

Edytowano: 11-05-2020, godz. 21:15

Charakterystyka wirusa HIV:

  • Wirus HIV należy do retrowirusów i wywołuje on chorobę AIDS.
  • 2 odmiany retrowirusa: HIV-1 i HIV-2.
  • Pierwotnym gospodarzem HIV-1 były szympansy, a HIV-2 małpy mangaby rudoczelne. W latach 50 nastąpiło przeniesienie wirusa do populacji ludzkiej.
  • HIV-2 występuje przede wszystkim w Afryce Zachodniej.
  • Infekcyjność HIV-2 jest 5-8x mniejsza w porównaniu z HIV-1.

Budowa HIV

  • W mikroskopie elektronowym ma formę kulistego wirionu z osłonką i centralne położonym cylindrycznym nukleokapsydem.
  • Materiał genetyczny wirusa HIV stanowi pojedynczą nić RNA.

Zakażenie komórki

1.  Wirus HIV może zakażać limfocyty T i inne komórki posiadające cząsteczkę CD4 na swojej powierzchni.
2.  Cząsteczka CD4 jest głównym receptorem wirusa HIV, a ściślej – jego glikoproteiny gp120.
3.  Inne komórki, mające w mniejszych ilościach receptory CD4 i mogące ulec zakażeniu to makrofagi, monocyty i komórki dendrytyczne centralnego układu nerwowego.
4.  Wirus HIV wnika do organizmu w chwili, gdy dochodzi do przerwania barier ustroju. Po przedostaniu się do krwi wirus HIV łączy się za pomocą gp 120 z komórkami układu odpornościowego, takimi które na swojej powierzchni mają receptory CD4 (“detektory” biorące udział w rozpoznaniu wirusa) i/lub koreceptory CCR5, CXCR4. Wirus HIV wnika do środka komórki, ale wnika tylko ta jego część, która zawiera kod genetyczny. Otoczka zostaje na zewnątrz.
5.  Limfocyty T, które maja CD 4 stanowią bazę dla HIV, w której wirus powiela się i powstają miliony jego kopii. Wykorzystane limfocyty ulegają zniszczeniu. Co raz więcej z nich zostaje zakażonych i zmniejsza się ich liczba w organizmie.
6.  Limfocyty CD 4 jednocześnie zwalczają inne zakażenia, zniszczenie ich przez wirusa HIV prowadzi do upośledzenia odporności.
7.  Po przyłączeniu HIV do receptora CD4 osłonka wirusa zlewa się z komórką gospodarza, umożliwiając wniknięcie kapsydu.
8.  Wirusowe RNA jest przepisywane przez odwrotną Transkryptazę na DNA w cytoplazmie. Tworzony jest dwuniciowy DNA i następnie transportowany do jądra komórkowego, gdzie zachodzi jego integracja z DNA gospodarza.
9.  Wbudowany DNA może pozostawać w stanie utajenia lub może aktywować wirusową replikację.
10. Po replikacji, wokół nowopowstałych dimerów RNA tworzą się nowe kapsydy. Wiriony pączkują się poprzez błonę komórkową gospodarza, „kradnąc” fragment błony i wykorzystują go jako swoją osłonkę. Prowadzi to do śmierci komórki.

Przebieg zakażenia HIV

ZAKAŻENIE WIRUSEM HIV
               ⇓      
NISZCZENIE LIMFOCYTÓW CD4
                      ⇓
SPADEK ODPORNOŚCI
                      ⇓
ZAKAŻENIA OPORTUNISTYCZNE
ROZWÓJ NOWOTWORÓW

Patogeneza i obraz kliniczny. Stadia zakażania wirusa HIV.

Bezpośrednio po zakażeniu, HIV może natychmiast rozpocząć replikację, co prowadzi do gwałtownego rozwoju AIDS, lub choroba może przybrać postać przewlekłą utajoną (latentną), występuje w 3 stadiach:
 
1.  Ostra choroba retrowirusowa przypominająca mononukleozę (gorączka, złe samopoczucie, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie gardła, itp.) rozwija się u 80% pacjentów po 1 miesiącu od początkowej ekspozycji. Stwierdza się wysoki poziom cząstek HIV (wiremia)
  • Wirus rozprzestrzenia się do węzłów chłonnych i makrofagów.
  • W wyniku nasilającej się swoistej odpowiedzi immunologicznej, wiremia HIV obniża się i zanikają objawy kliniczne. Jednak w węzłach chłonnych i krwi obwodowej replikacja HIV wciąż zachodzi.
 
2.  Okres klinicznej latencji trwa średnio 8 lat, nie stwierdza się żadnych objawów AIDS, u niektórych pacjentów dochodzi do dramatycznego powiększenia węzłów chłonnych (wskutek agresywnego ataku immunologicznego na zgromadzone w węzłach chłonnych cząstki HIV).
  • W okresie klinicznej latencji HIV nieustannie replikuje się w tkance limfoidalnej i dochodzi do nieprzerwanego, stopniowego niszczenia limfocytów T pomocniczych CD 4+.  Wirus namnaża się w nich i doprowadza do ich zniszczenia.
  • Im bliżej 8-go roku zakażenia, tym pacjent staje się bardziej wrażliwy na bakteryjne i inne zakażenia skóry, może wykazywać objawy ogólne (gorączka, chudnięcie, nocne poty i powiększenie węzłów chłonnych).
 
3.  AIDS ujawnia się 2 lata przed śmiercią. AIDS jest to stan, w którym stwierdza się:
  • liczbę limfocytów T CD4 mniejszą niż 200 komórek/µl krwi. Prawidłowa liczba 1000 komórek/µl
  • potwierdzone serologicznie zakażenie HIV (ELISA lub western blot)
  • i/lub jedno z zakażeń oportunistycznych, zaliczanych do tzw. chorób wskaźnikowych AIDS (zapalenie przełyku wywołane przez Candida, pneumocystozowe zapalenie płuc, mięsak Kaposiego i in)

Zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS)

HIV wywołuje:
1.  Bezpośrednią chorobę wirusową
  • objawy ogólne
  • objawy neurologiczne
 
2.  Choroba wynikająca z niedoboru odporności:
  • brak nadzoru immunologicznego nad rozwojem nowotworów
  • wtórne zakażenia patogenami i komensalami flory fizjologicznej (zakażenia oportunistyczne)

Dane epidemiologiczne - świat

  • Ocenia się, że od 1981 roku z powodu AIDS zmarło ponad 25 milionów osób.
  • Co roku w Polsce zakażeniu ulega 500-700 nowych osób, co daje około 2-3 osoby dziennie.

Diagnostyka HIV/AIDS

  • Wykrycie przeciwciał
  • Antygenów wirusa
  • Wirusowego RNA/DNA
  • Hodowla

Wykrycie anty-HIV1 i anty-HIV2

  • Testem ELISA (w przypadku wyniku pozytywnego badanie powtarzamy z kolejnej próbki surowicy).
  • Wykrycie anty-HIV przeciwko glikoproteinom wirusa testem Western-Blott (test potwierdzenia wykonywany w przypadku dwukrotnie dodatniego testu ELISA)

Proces diagnostyczny

Szybkie testy

  • Czas wykonania około 10 minut.
  • Dodatni wynik musi być potwierdzony tradycyjnymi metodami serologicznymi.
  • Wskazania:
    • zawodowe narażenie
    • kobieta w ciąży w trakcie porodu
    • pacjenci u których jest duże prawdopodobieństwo, że nie przyjdą po wynik

Wykrywanie materiału genetycznego –PCR, bDNA

  • Nie mogą zastępować badań serologicznych.
  • Zastosowanie – gdy rutynowa serologia może zawodzić:
    • u osób z agammaglobulinemią
    • ostra choroba retrowirusową
    • u noworodków
    • w okresie okienka serologicznego
    • do kwalifikacji do leczenia i monitorowania jego wyników

Drogi przenoszenia HIV:

  • droga krwi
  • droga kontaktów seksualnych
  • droga wertykalna matka – dziecko

Droga krwi:

  • przetoczenie
  • narzędzia naruszające ciągłość skóry
  • kontakt uszkodzonej skóry lub śluzówki z materiałem zakaźnym

Płyny ustrojowe uważane za materiał zakaźny:

  • krew
  • płyny ustrojowe z widoczną domieszką krwi
  • płyn mózgowo- rdzeniowy
  • nasienie, wydzieliny pochwowe, płyn maziówkowy, opłucnowy, otrzewnowy, osierdziowy, owodniowy, tkanki
  • mleko kobiece
  • koncentrat wirusa używany w badaniach laboratoryjnych

Płyny ustrojowe uważane za materiał niezakaźny:

  • mocz
  • kał
  • ślina
  • łzy
  • pot
  • plwocina
  • wymiociny

Droga kontaktów seksualnych:

Ryzyko zakażenia  HIV wynosi około 0,5%.

Ryzyko transmisji HIV przy jednorazowej ekspozycji:

Kontakt seksualny:
  • bierny
         analny: 0,5-3,2%
         waginalny: 0,05-0,15%
  • czynny – 0,03-0,09 %
 

Ryzyko przeniesienia infekcji po jednorazowym kontakcie seksualnym z osobą zakażoną:
– HIV  0,5%
– Rzeżączka  22–25% 
  

Ryzyko przeniesienia infekcji na stałego partnera seksualnego (para monogamiczna, jedna osoba zakażona)

– HIV 15%
– HBV 20-25%
– Kiła 30%

Transmisja wertykalna zakażenia HIV

  • Zależy od etapu zakażenia matki (liczba CD4, wiremia HIV)
  • Ryzyko w naturalnym przebiegu:
    • Ok. 25%  w Europie i USA
    • Ok. 40%  w Afryce
  • Drogi przenoszenia wirusa HIV:
    • w czasie porodu  (70-80%)
    • przez łożysko  (zwykle w II połowie ciąży)
    • poprzez karmienie piersią  (do 30%)
    • nie ma embriopatii, dzieci rodzą się klinicznie zdrowe

NIE MOŻNA ZAKAZIĆ SIĘ WIRUSEM HIV PRZEZ:

  • podanie ręki
  • przyjacielski pocałunek
  • picie z jednej szklanki
  • używanie tych samych sztućców i talerzy
  • założenie ubrania osoby zakażonej
  • korzystanie ze wspólnej wanny i toalety
  • kąpiel w basenie
  • spanie w tym samym łóżku
  • ukłucia owadów

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.