BIOL-MED.COM

Rozwój kości w poszczególnych etapach życia w kontekście Osteoporozy

Okres płodowy

1.  Na budowę szkieletu płodu wpływa stężenie wapnia, fosforu, magnezu i witaminy D3 oraz składników pokarmowych modyfikujących gospodarkę Ca-P-Mg spożywanych przez matkę w okresie ciąży.
2.   Witamina D jest odpowiedzialna za wchłanianie wapnia w przewodzie pokarmowym i utrzymanie jego stałego stężenia w organizmie, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy wapniowo-fosforanowej.
3.   Źródłem jej jest pożywienie lub naświetlanie skóry promieniami ultrafioletowymi.
4.  Zapotrzebowanie matki w okresie ciąży i kobiety karmiącej na wapń wynosi 1000 mg dziennie, a na witaminę D poniżej 800 IU Według zaleceń Konsultanta Krajowego w dziedzinie pediatrii kobiety ciężarne powinny uzupełniać dietę witaminą D w dawce 400 IU dziennie. 
5.  Suplementację należy rozpocząć od drugiego trymestru ciąży.
6.  W profilaktyce należy uwzględnić również zachowanie aktywności fizycznej

Okres od narodzenia do zakończenia wzrostu kośćca

1.  W tym okresie następuje zasadniczy rozwój masy kostnej.
2.  Dzięki aktywności chrząstek wzrostowych następuje wzrost kości długich, a działanie okostnej modeluje ich przekrój.
3.  Masa kośćca powiększa się od kilkuset gramów u noworodka do 10-12 kg u osoby dojrzałej.
4.  Okres wzrostu dziewcząt kończy się z pierwszą miesiączką, a u chłopców około 18 roku życia.
5.  Przyjmuje się, że szczytową masę kostną osiąga się między 16, a 30 rokiem życia.
6.  Zapotrzebowanie na Ca u dzieci w tym okresie wynosi od 800 do 1300 mg .
7.  W celu zapobiegania krzywicy u niemowląt przyjęto zasadę stałej suplementacji witaminy D3 w dawce od 400 do 800 j/dobę w zależności od wieku, nasłonecznienia, objawów klinicznych krzywicy.
8.  W Polsce przeciętna dieta dzieci powyżej 1 roku życia i młodzieży nie zabezpiecza właściwej podaży wapnia i witaminy D.
9.  Szeroko zalecane jest stosowanie w okresie wzrostu kośćca diety bogatej w wapń i witaminę D3.
10. Oprócz właściwej zawartości minerałów dieta musi być zbilansowana energetycznie tak, by osiągnąć i utrzymać właściwą wagę ciała.
11. Wykazano, bowiem, że niskie BMI (poniżej 20 kg/m2) jest czynnikiem ryzyka osteoporozy.
12. Badania u dzieci z anoreksją udowadniają, że jest to jeden z najsilniejszych czynników ryzyka osteoporozy.

Okres od zakończenia wzrostu do osiągnięcia masy szczytowej

1.  W tym okresie objętość kości nie ulega powiększeniu, natomiast zwiększa się jej stopień mineralizacji, co powoduje zwiększenie BMD.
2.  U mężczyzn między 19 a 50 r.ż. dawka wapnia powinna przekraczać 1000 mg/dobę i 400 IU/d witaminy D.

Wiek dojrzały do 65 roku życia

1.  W tym okresie u kobiet na skutek menopauzy następuje gwałtowny spadek poziomu estrogenów, który często prowadzi do obniżenia masy kostnej. W tym przedziale wiekowym należy zadbać z jednej strony o odpowiednią podaż wapnia i witaminy D, a z drugiej strony eliminować czynniki wpływające na możliwość wystąpienia osteoporozy.
2.  Po 50 r.ż. dawka wapnia powinna być większa, także z powodu spadku przyswajalności w przewodzie pokarmowym. Wynosi ona odpowiednio 1500 mg/d wapnia i 800 IU/d witaminy D.

Obrót kostny

1.  Kość jest, wbrew potocznemu mniemaniu, bardzo aktywną tkanką. Przez cały okres życia organizmu zachodzą w niej jednocześnie procesy uszkadzania, odnowy i naprawy. Mówimy o tzw. obrocie kostnym. Uszkodzenia są nieuchronne i wynikają z kumulacji mikrourazów. Kość, jak każdy inny materiał, podlega zjawisku zmęczenia. Dzięki jednak dużej aktywności komórek kostnych (osteoblastów – komórek odnowy, i osteoklastów – komórek “kościogubnych”) uszkodzona “stara kość” jest wymieniana na “nową kość”, oczywiście z zachowaniem jej skomplikowanej wewnętrznej mikroarchitektury.
Remodelowanie (ang. remodelling) kości to proces odmładzania kości i formowania jej kształtów zgodnie z genetycznym programem. Warto wiedzieć, że w ciągu roku dochodzi do wymiany 2-10 % masy kostnej. U jednych osób “obrót kostny” jest szybki, u innych trwa leniwie.
2.  Przebudowa kości trwa przez całe życie. W okresie dzieciństwa i wczesnej młodości dominuje proces budowy nad resorpcją (utratą) kości, tak że ok. 30. roku życia człowiek osiąga tzw. szczytową masę kostną. Jest ona genetycznie uwarunkowana. W okresie późniejszym, zwłaszcza po 45. roku życia u kobiet, w przebudowie ich kości (“obrocie kostnym”) zaczyna przeważać resorpcja nad syntezą. Masa i gęstość kości powoli, ale nieustannie maleją. W warunkach fizjologii roczna utrata masy kostnej wynosi ok. 1%.
3.  Na dwa lata przed menopauzą zaczyna się u kobiet przyśpieszona faza utraty masy kostnej i trwa ona ok. 10 lat. Wtedy co rok kobieta traci ok. 2 % masy kostnej. Mężczyźni są znacznie mniej podatni na osteoporozę. To schorzenie staje się dla nich problemem w późniejszym okresie życia, tj. po 70. roku
Zobacz również:
>>> Osteoporoza – złodziej kości. Charakterystyka choroby.
>>> Dieta w Osteoporozie.
>>> Zalecenia dla osób, u których stwierdzono osteoporozę. Profilaktyka upadków.

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.