Ogólne zasady
Wszelkie ruchy przy osobie po udarze powinny być inicjowane od strony porażonej/niedowładnej;
Łóżko powinno być tak umiejscowione, aby zapewniało kontakt z chorym od niesprawnej strony;
Stolik powinien znajdować się po stronie porażonej chorego;
Chorzy leżący powinien być układany głównie na boku chorym (w celu stymulacji);
Chory powinien być zachęcany do aktywności fizycznej z używaniem kończyn niedowładnej;
Należy przestrzegać prawidłowej pozycji chorego podczas leżenia, siedzenia, stania, chodzenia.
Po wyjściu ze szpitala...
Chory po wyjściu ze szpitala powinien poświęcić ok. 1h dziennie na ćwiczenia lub szybki marsz i/ lub ok. 2h na spacery ( zależnie od samopoczucia i wydolności).
Brak ruchu jest niewskazany, iż prowadzi to do wielu powikłań, które są później bardzo długo leczone.
1. Konieczność stałej, regularnej aktywności ruchowej — nie tylko w ramach leczenia rehabilitacyjnego;
2. Zmniejszenie masy ciała do wartości BMI w zakresie 24-26 kg\m2;
3. Promowanie „korzystnego” wysiłku (ćwiczenia dynamiczne: bieganie, pływanie, jazda na rowerze), eliminacja wysiłku statycznego (np. ćwiczenia siłowe);
4. Zachęcanie do aktywności fizycznej z używaniem kończyn niedowładnych;
Pozytywne efekty stałej aktywności fizycznej:
- redukcja masy ciała
- poprawa pomiarów ciśnienia tętniczego i glikemii
- zmniejszenie stężenia „złego cholesterolu” – LDL
- zwiększenie wydolności organizmu
- polepszenie ogólnego samopoczucia
Jak urządzić pokój chorego po udarze?
1. Likwidacja barier architektonicznych w celu ułatwienia choremu przemieszczania się): usunięcie progów, poszerzenie otworów drzwiowych, budowa podjazdów;
2. Dostosowanie pomieszczeń sanitarnych: założenie uchwytów przyściennych, podpór i barierek, dostosowanie sanitariatów i kabiny prysznicowej;
3. Przygotowanie pokoju chorego: łóżka z możliwością regulacji wezgłowia — ewentualnie z materacem przeciwodleżynowym;
4. Należy wstawić pojedyncze łóżko z podgłówkiem o wysokości 65cm z dostępem z obu stron;
5. Nad łóżkiem powinny znajdować się drabinki do podnoszenia;
6. Meble w otoczeniu chorego powinny znajdować się po stronie niesprawnej.
Przygotowanie do samoobsługi jako głowny cel opieki
Proces samoobsługi składa się z przygotowania osoby po udarze do radzenia sobie w zakresie:
1. Przemieszczania się poza łóżkiem.
2. Zabiegów higienicznych ( toaleta ciała, jamy ustnej, mycie głowy oraz kąpiel).
3. Zapewnienia zewnętrznych warunków do funkcjonowania krążenia i oddychania.
4. Przyjmowania posiłków.
5. Udziału w eliminowaniu zaburzeń mięśni zwieraczy.
6. Profilaktyki powikłań.
7. Odzież i obuwie muszą być łatwe w używaniu i obsłudze, zapinane na rzepy.
8. Kontrolowanie funkcji pęcherza. Funkcja ta wraz z powrotem zdrowia w wymiarze ogólnym, poprawia się. Wskazane jest systematyczne, np. co dwie godziny, chodzenie do toalety, nawet gdy nie ma parcia na mocz oraz ograniczanie przyjmowania płynów. W ten sposób wyrabia się odruch warunkowy, który unormuje mechanizm mikcji. W razie potrzeby należy stosować pieluchomajtki i wkładki.
9. Unikanie mikrourazów, ponieważ skóra po stronie niedowładu jest delikatna wskutek zaburzeń troficznych (niedożywieniowych skóry) i stanowi czynnik ryzyka odleżyn.
10. Instrukcje podawane choremu powinny być proste.
11. Należy koncentrować się tylko na zadaniu, które aktualnie jest realizowane (trzeba unikać rozpraszania uwagi przez inne czynności, np. oglądanie TV, słuchanie radia itp.).
Zobacz również:
>>> Opieka nad pacjentem w ostrej fazie choroby niedokrwiennej mózgu.
>>> Udar mózgu niedokrwienny i krwotoczny.
>>> Edukacja pacjenta po udarze mózgu.
>>> Dieta po udarze mózgu.
>>> Profilaktyka pierwotna i wtórna udaru mózgu.
>>> Porozumiewanie się z osobą po udarze mózgu.
>>> Niedowład połowiczy (hemiplegia)