Wydalanie i osmoregulacja ryb morskich i słodkowodnych

Ryby wydalają mocz przez parzyste nerki.

 

Drogi wydalania moczu:
  • nerki
  • moczowody
  • pęcherz moczowy (gromadzenie moczu)
  • wydalanie moczu:
    • u ryb chrzęstnoszkieletowych – przez kloakę
    • u ryb kostnoszkieletowych – przez otwór wydalniczy

 

Usuwanie zbędnych produktów przemiany materii odbywa się również za pomocą skrzeli.

Końcowe produkty przemian azotowych u ryb:

  • Ryby chrzęstnoszkieletowe – mocznik
  • Ryby kostnoszkieletowe – amoniak

Osmoregulacja ryb chrzęstnoszkieletowych

Ryby chrzęstnoszkieletowe mają wysokie stężenie substancji osmotycznie czynnych, tj. mocznik. Dlatego płyny osmotyczne ryb mają ciśnienie osmotyczne podobne do ciśnienia wody morskiej w której żyją.

Osmoregulacja ryb kostnoszkieletowych

Ryby kostnoszkieletowe funkcjonują w środowisku , w którym stężenie jonów soli może być:
  • wyższe (wody morskie i oceaniczne)
  • lub niższe (wody słodkie)
od stężenia występującego w ich organizmach – dlatego u morskich ryb (hipoosmotycznych) i słodkowowdnych ryb (hiperosmotycznych) ryb kostnoszkieletowych wytworzyły się odrębne mechanizmy osmoregulacyjne

Osmoregulacja u ryb kostnoszkieletowych hipoosmotycznych (słonowodnych)

  • Ryby te mają niższe stężenie jonów soli niż otaczająca je woda. Prowoduje to:
    • osmotyczną utratę wody z organizmu
    • stały napływ jonów soli do ich wnętrza
  • W celu przeciwdziałania tego zjawiska zwierzęta te:
    • piją wodą morską
    • wydalają niewielkie ilości stężonego moczu
    • usuwają nadmiar soli mineralnych przez oskrzela

Osmoregulacja u ryb kostnoszkieletowych hiperoosmotycznych (słodkowowdnych)

  • Ryby te mają wyższe stężenie jonów soli niż stężenie jonów w otaczającej ich wodzie. Prowadzi to do:
    • osmotycznego napływu wody do organizmu
    • stałej utraty jonów soli mineralnych z ich wnętrza
  • W celu przeciwdziałania tego zjawiska ryby te:
    • nie piją wody
    • wydalają duże ilości silnie rozcieńczonego moczu
    • wychwytują sole mineralne przez komórki solne w skrzelach
Źródła:
1.  Mikołajczyk M., Zygmunt J.: Vademecum Maturzysty Biologia. Najlepsze wydanie na rok 2018, Wydawnictwo Greg, Kraków 2017.
2.  Holeczek J., Januszewska-Hasiec B., Kobyłecka J., Stawarz J., Stencel R.: Teraz Matura. Biologia Vademecum, Nowa Era, Warszawa 2015.
3.  https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie/ryby-z-rafy-koralowej-o-pieknym-zywym-kolorze_9851683.htm#page=1&query=ryby%20ocean&position=16

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.